Vijftig keer meer microplastics in de oceaan tegen eind deze eeuw

In 2100 zal een kubieke meter oceaanwater 10 tot 50 drijvende deeltjes microplastic bevatten, waarschuwt het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ). Dat is vijftig keer meer dan vandaag.

Het VLIZ onderzocht het probleem in samenwerking met de Universiteit Gent en de Universiteit van Wageningen. De wetenschappers vertrokken vanuit de huidige wereldwijde plasticproductie van 366 miljoen ton om in te schatten hoeveel plastic er in de zee terechtkomt. Ze publiceerden hun bevindingen in het vaktijdschrift Environmental Pollution.

Drijvende deeltjes

Meer dan 90 procent daarvan zinkt naar de bodem, 1 procent blijft drijven en zo’n 5 procent spoelt aan. Zo komen de onderzoekers tot een gemiddelde van 10 tot 50 drijvende deeltjes microplastics per kubieke meter oceaanwater in 2100.

Ze berekenden ook wat volgens de Europese normen als veilig geldt: zo’n 6650 deeltjes per kubieke meter. De verwachte gemiddelde concentratie blijft dus ruim onder de drempel die momenteel als veilig beschouwd wordt.

Dat neemt niet weg dat plaatselijk, bijvoorbeeld in kustgebieden of nauwe zee-engtes, de concentratie veel hoger kan zijn.

Bodem

Bovendien is het probleem van het zinkende plastic waarschijnlijk veel groter. De concentraties zullen toenemen van momenteel 2 tot 10 deeltjes per kilogram droog sediment tot 70 à 400 deeltjes per kilogram. Ze naderen zo de drempel van 540 deeltjes per kilogram. Gebieden zoals havens, stranden en andere getijdenzones gaan daardoor in 2040 al in het rood en krijgen in 2100 af te rekenen met grote overschrijdingen: 1580 tot 8050 deeltjes per kilogram.

“Deze studie toont aan dat de vervuiling van het wereldwijde oceaan-ecosysteem met microplastics de verkeerde richting opgaat”, stelt het VLIZ. “Stijgende concentraties en hoeveelheden die plaatselijk nu reeds boven de veilige norm liggen, zullen zich vertalen in een grotere kans op een haperend ecosysteem en in een hogere belasting van zeevoedsel met kunststof.”

Het instituut pleit voor meer onderzoek naar de impact van microplastics op een brede waaier van organismen.