‘VN-lidstaten zijn selectief met mensenrechten’

Ondanks ratificatie van het VN-charter waarin ze hun geloof in fundamentele mensenrechten onderstrepen, zijn er lidstaten die met “alarmerende regelmaat” de mensenrechten schenden “in soms schokkende mate”, zei hij gisteren (maandag) tijdens de openingssessie van de VN-Mensenrechtenraad in Genève.

De landen noemen volgens de Commisaris vaak “uitzonderlijke omstandigheden” als rechtvaardiging voor hun gedrag. ‘Ze kiezen de mensenrechten die hen uitkomen’, zei hij, zonder bepaalde landen met naam te noemen. ‘Een regering kan enerzijds vrouwenrechten en homorechten sterk promoten, en tegelijkertijd elke suggestie afwijzen om die rechten uit te breiden naar migranten zonder duidelijke verblijfsstatus. Een andere regering maakt bijzonder veel werk van het recht op onderwijs, maar probeert op alle mogelijke manieren politieke oppositie uit te roeien.’

Volgens Peggy Hicks, directeur belangenbehartiging bij mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW), ‘slaat prins Zeid de spijker op de kop.’ ‘Als elke regering die haar steun betuigt aan mensenrechten, ze ook daadwerkelijk respecteert, zouden we een heel andere – en betere – wereld hebben’, zegt Hicks in een reactie.

Israël

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry wees, kennelijk om Zeids aantijging kracht bij te zetten, op de slechte mensenrechtenreputatie van diverse landen, zoals Syrië en Noord-Korea. Ook noemde hij de mensenrechtenschendingen op De Krim en die van separatisten in Oekraïne.

Hij veroordeelde echter niet de verwoestende Israëlische bombardementen in Gaza vorig jaar of de raketaanvallen van Hamas op Israël. Bij de bombardementen op Gaza kwamen volgens de VN 1.976 Palestijnen om, waaronder 1.417 burgers en 459 kinderen. Er kwamen 66 Israëli’s om, inclusief twee militairen. De Palestijnen beschuldigen Israël van oorlogsmisdaden en willen actie van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag, een stap waar de Verenigde Staten fel tegen zijn.

Kerry wees met betrekking tot Israël op een “disbalans” in de focus op “één democratisch land.” Aan geen enkel ander land is een heel agenda-item gewijd, zei hij, en elk jaar worden er vijf of zes afzonderlijke resoluties ingediend over Israël. Dit jaar was er een resolutie gesteund door de Syrische president Bashar al Assad over de Golan Hoogvlakte die sinds de oorlog van 1967 door Israël bezet wordt.

‘Is dat een verstandige prioriteit op het moment dat vluchtelingen uit Syrië de Golan Hoogvlakte overspoelen om het moorddadige bewind van Assad te ontvluchten, en behandeld worden door Israëlische artsen in Israëlische ziekenhuizen?’

Volgens Kerry is de Mensenrechtenraad “geobsedeerd” door Israël en loopt zij daarmee het risico de geloofwaardigheid van de hele organisatie te ondermijnen.

Nieuwe realiteit

Zeid zei tegen de Mensenrechtenraad dat de enige echte maatstaf voor de verdienste van een regering niet haar plaats in “het internationale diplomatieke ballet” is, maar de mate waarin zij ‘gevoelig is voor de noden – en de rechten beschermt – van burgers en anderen die onder haar jurisdictie vallen, of waarover zij fysieke controle heeft.’

Sommige beleidsmakers overtuigen zichzelf ervan dat de omstandigheden uitzonderlijk zijn en creëren een geheel nieuwe realiteit buiten de wet om, zei Zeid. Dergelijke logica is volgens hem momenteel alomtegenwoordig in de wereld. ‘Ik arresteer mensen naar willkeur en martel ze, omdat een nieuw type oorlog dat rechtvaardigt. Ik bespioneer mijn burgers omdat de strijd tegen het terrorisme dat vereist. Ik wil geen nieuwe immigranten omdat onze gezamenlijke identiteit wordt bedreigd als nooit eerder. Ik moord zonder enige vorm van fatsoenlijke procesvoering, want anders doodt die ander mij. En zo gaat het maar door, terwijl we opeenstapelende crises verergeren.’