'VN verzwijgen ernst seksueel misbruik door vredessoldaten'

AIDS-Free World stelt op grond van informatie uit het niet-openbaar gemaakt rapport van een Expert Team uit november 2013, dat VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon in zijn officiële rapporten het probleem bagatelliseert.

In die rapporten zou onder meer verdoezeld worden dat er een groot verschil bestaat tussen het aantal gerapporteerde gevallen en het werkelijke aantal incidenten, dat er een handhavingsprobleem bestaat en dat straffeloosheid ‘eerder norm dan uitzondering’ is.

De organisatie heeft maandag een open brief gestuurd aan ambassadeurs van alle VN-lidstaten, waarin zij erop wijst dat de VN het betreffende rapport nooit verspreid heeft. ‘We vermoeden daarom dat bijna geen enkele regering weet dat onafhankelijke experts, die benoemd zijn door de secretaris-generaal, scherpe kritiek geleverd hebben op de manier waarop wordt omgegaan met seksueel misbruik tijdens vredesmissies.’

Onderrapportage

‘De VN weten niet hoe ernstig het misbruikprobleem is,’

In zijn laatste update, die dateert van 13 februari, zegt Ban Ki-moon dat er 51 klachten over seksuele uitbuiting en misbruik tijdens vredesmissies en speciale poltieke missies zijn ontvangen in 2014, het laagste aantal sinds er ‘speciale maatregelen zijn genomen om seksueel misbruik tegen te gaan.’

In 2013 waren er 66 meldingen.

Het rapport van het Expert Team stelt echter dat ‘de VN niet weten hoe ernstig het misbruikprobleem is, omdat de officiële cijfers vermoedelijk onderrapportage maskeren.’ Dat incidenten niet gemeld worden, komt volgens de experts doordat klokkenluiders vrezen voor stigmatisering en het gevoel heerst dat melden geen zin heeft.

Zij wijzen er ook op dat leidinggevenden zich machteloos voelen en dat er een zwijgcultuur bestaat rond het onderwerp.

In 2012 beloofde de secretaris-generaal in toekomstige rapporten specifieke gegevens over landen op te nemen, zodat lidstaten weten onder welke militairen de meeste incidenten voorkomen. Tot nu toe is dat niet gebeurd.

Problematisch

Paula Donovan, mededirecteur van AIDS-Free World, zegt dat de nadruk die de secretaris-generaal legt op het afgenomen aantal incidenten, problematisch is. ‘Iedereen die ervaring heeft met dit soort zaken, weet dat een afname van het aantal meldingen niet noodzakelijk betekent dat er minder incidenten zijn. Dit kan ook het gevolg zijn van een gebrek aan vertrouwen in het rapportageproces.’

Experts op het gebied van seksueel geweld zouden volgens haar eerder constateren dat een programma gericht op preventie en vervolging van daders effectief is, als het aantal meldingen omhoog gaat. ‘Slachtoffers voelen zich dan veilig genoeg om te praten over wat hen is overkomen.’

Op een verzoek om een reactie van de woordvoerder van de secretaris-generaal werd niet gereageerd voor de deadline van dit artikel.