Vredesopbouw Afghanistan heeft averechts effect
Stephen Leahy
01 februari 2006
De inspanningen om vrede en veiligheid te brengen in Irak en Afghanistan maken het leven van de lokale mensen moeilijker. En ze zorgen voor een toename van de terreurdreiging. Dat zeggen internationale onderzoekers conflictbeheersing.
Eén van de voornaamste effecten van de Amerikaanse heropbouw in Afghanistan en Irak is dat de macht er gecentraliseerd is. Dat schept ironisch genoeg betere omstandigheden voor terroristen en criminelen, zeggen de auteurs van het boek ‘Security Sector Reform and Post-Conflict Peacebuilding’. Als het centrale gezag niet werkt en het plaatselijke afgebouwd wordt, werkt er niets.
Het boek onderzoekt onder welke voorwaarden landen die net een conflict achter de rug hebben (Macedoni, Bosnië, Russland, Georgië, Noord-Ierland, El Salvador, Guatemala, Colombia, Chili, Haïti, …) weer vrede en (betrekkelijke) veiligheid ontstond.
Irak en Afghanistan worden niet stabieler, integendeel, zegt medeauteur Albrecht Schnabel, een professor aan de universiteit van Bern. Drie jaar na de val van Saddam Hoessein is er enkel meer chaos, geweld en desintegratie. De methoden die gebruikt worden bij de heropbouw maken de zaak alleen maar erger. De internationale inspanningen om een centrale macht in het leven te roepen, zorgen ervoor dat de situatie meer precair wordt.
Het Amerikaanse leger probeert zijn invloedsfeer in Afghanistan uit te breiden door de krijgsheren in sommige delen van het land opnieuw te bewapenen. Dat is nodig om de oprukkende Taliban tegen te houden, oordeelt Washington. Je kan geen natie bouwen door krijgsheren te steunen, zegt Schnabel.
Op een internationale conferentie in Londen beloofden meer dan zestig landen deze week extra middelen voor de heropbouw van Afghanistan. Nederland wil soldaten naar Zuid-Afghanistan sturen.
David Carment, de directeur van het Centrum voor Veiligheid en Defensie aan de universiteit van Carleton noemt de recente inspanningen van de internationale gemeenschap om te Afghaanse opiumteelt te bestrijden simplistisch. Hij voorspelt dat het geweld in de regio zal escaleren. Het zal minstens vijf tot tien jaar duren voor er enige tekenen van stabiliteit zijn in Afghanistan, zegt hij.
Een volwaardige democratie in het land is pas mogelijk over minstens twintig jaar, schat Schnabel. Wij doen niet mee aan VS-bashing. Het is zo dat ze onderschat hebben hoe moeilijk vredesopbouw wel is. Ze hoopten optimistisch op het beste scenario.
VN-blauwhelmen hadden een groot verschil gemaakt in Irak, zegt Schnabel. Het duurt sowieso verschillende jaren voor de bevolking de nieuwe ordediensten vertrouwt. De legitimiteit van de inspanningen was veel groter geweest. Kijk maar naar Bosnië en Oost-Timor.
Deze week (dinsdag) publiceerde het Programme on International Policy Attitudes (PIPA) een opiniepeiling die toont dat de Irakezen weinig vertrouwen hebben in de buitenlandse vredestichters in Irak. 88 procent van de soennieten en 77 procent van de sjiieten steunt aanvallen tegen Amerikaanse doelwitten in Irak.
Het experiment toont aan hoe kostelijk gewapende interventies zijn, zegt Carment. Ik geloof dat Irak de laatste grote militaire interventie was. (MM/ADR)
Irakezen denken dat ze Amerikanen nooit meer kwijt raken
http://www.ipsnews.be/categorieen/internaf.asp?idnews=6648