VS blijven bij corruptiebeschuldigingen Guatemalteekseregering
Laura Vargas
15 oktober 2002
Er hangt nog meer diplomatiek gedonder in de
lucht tussen Guatemala en de VS. Vorige week donderdag stelde de Amerikaanse
adjunct-minister voor Buitenlandse Zaken, Otto Reich, dat er enge banden
bestaan tussen Guatemalteken die leven van corruptie, drugssmokkel en
mensenhandel en de regering van de Guatemalteekse president Alfonso
Portillo. Diens premier, Gabriel Orellana, riep daarop de Guatemalaanse
ambassadeur in Washington terug voor overleg, en probeerde maandag de
plooien glad te strijken met de Amerikaanse zaakgelastigde in Guatemala,
Stephen McFarland. Maar die bleef bij de beschuldigingen van Reich. Hij
verklaarde zelfs dat de overheid in Guatemala aanwijzingen heeft om wie het
gaat en weet wat ze kan ondernemen om de corruptie in te dammen.
Het zogenaamde rapport Reich werd vorige week voorgelegd aan een
subcommissie in de Kamer van Afgevaardigden in Washington. Reich, die
verantwoordelijk is voor het buitenlands beleid van de VS op het westelijk
halfrond, stelt dat de corruptie in Guatemala alomtegenwoordig blijft en
lijkt toe te nemen onder het bewind van president Alfonso Portillo.(…) De
corruptie in de regering lijkt erger te worden, en de tegenmaatregelen
lijken niet veel meer dan pure woordkramerij. In het rapport staat ook dat
de drugssmokkel en de smokkel van mensen zonder papieren van Guatemala naar
de VS blijkbaar toenemen. Volgens Reich hebben sommige Guatemalteken die
zich bezig houden met die illegale activiteiten enge banden in de hoogste
regeringskringen in Guatemala. Ze zouden invloed hebben op de beslissingen
van de regering, met name wat benoemingen in het leger en het ministerie van
Binnenlandse Zaken aangaat.
Volgens de Guatemalteekse pers verwijst Reich in bedekte termen naar de
voormalige officier Francisco Ortega Menaldo die nu adviseur is van
Portillo. Washington heeft dit jaar diens inreisvisum voor de VS ingetrokken
omdat hij betrokken zou zijn bij drugssmokkel. De kranten in Guatamala
schrijven dat hij ook verdacht wordt van bendevorming en zich niet alleen
met de verkoop van drugs maar ook met smokkel en autodiefstalen heeft
verrijkt.
Volgens de Guatemalteekse regeringswoordvoerder, Byron Barrera, onderzoekt
Portillo nu of de Amerikaanse uitlatingen kunnen beschouwd worden als een
inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van Guatemala. Als het antwoord
daarop positief uitvalt, kan Guatemala formeel protest indienen bij de VS of
zelfs de Organisatie van Amerikaanse Staten inschakelen.
Andere reacties uit Guatemala lopen uiteen. De voorzitter van het parlement,
ex-generaal Efraín Ríos Montt, heeft al verklaard dat de regering geen
rekenschap verschuldigd is tegenover de VS. Maar Luis Fernando Montenegro,
de voorzitter van de Nationale Koffieassociatie, stelt dat het geen geheim
is dat Guatemala op alle niveaus door corruptie wordt geregeerd. Voor Miguel
Angel Sandoval, de leider van de Nationale Mensenrechtenbeweging, heeft
Reich de Guatemalteekse regering in haar ondergoed gezet - ze staat nu
enorm onder druk om een andere koers te gaan varen. Ook Oscar Berger, een
politicus die bij de volgende presidentsverkiezingen als kandidaat van de
Partido de Avanzada Nacional (PAN) hoopt op te komen, is tevreden met het
rapport Reich. Hij hoopt dat nuttig zal zijn om een einde te maken aan de
straffeloosheid die in Guatemala heerst.