VS en Rusland blijven rebellen in Syrië en Irak indirect bewapenen
IPS
29 september 2015
De VS en Rusland gaan nog meer wapens verkopen aan Irak en Syrië, twee van hun belangrijkste bondgenoten in het Midden-Oosten. Gevreesd wordt dat deze wapens uiteindelijk in handen zullen vallen van gewapende rebellengroepen.
Op de Amerikaanse offerte voor Irak staan 175 Abrams-tanks en ongeveer 1000 humvee-pantserwagens, maar ook straaljagers, aanvalshelikopters en lasergeleide raketten. Samen goed voor meer dan 15 miljard dollar.
De Russen van hun kant hebben het belaagde regime van de Syrische president Bashar al-Assad bewapend met straaljagers, gevechts- en transporthelikopters, 6 aanvalstanks (T-90), 15 houwitsers en 35 pantserinfanterievoertuigen.
Maar het zouden weleens rebellengroepen zoals IS, Al-Qaeda en Al-Nusra Front kunnen zijn die uiteindelijk met de wapens gaan lopen. De reguliere legers van Irak en Syrië hebben al verschillende keren het slagveld moeten ontvluchten, waarbij ze al hun wapens voor de rebellen achterlieten.
Russische barakken
De VS hebben zich verzet tegen de levering van nieuwe wapens aan het regime van Assad, maar Rusland houdt vol dat het slechts bestaande contracten met Syrië naleeft. De Russen zouden ook nieuwe barakken aan het bouwen zijn in de Syrische havenstad Latakia, die onderdak kunnen bieden aan tweeduizend mensen, vermoedelijk Russische adviseurs.
Patrick Wilcken, onderzoeker bij Amnesty International, verklaart dat de meeste wapens van rebellengroepen op het slagveld veroverd werden. Ze komen vooral, maar niet uitsluitend, uit Iraakse opslagplaatsen in Falluja, Mosul, Tikrit en Ramadi, en werden buitgemaakt bij het offensief van IS in 2014. In Syrië zijn de legerbasis in Raqqa en de vliegbasis van Tabaqa geplunderd.
Kalasjnikovs
Aan de hand van het weinige beschikbaar bewijsmateriaal leidt Wilcken af dat veel van de wapens die momenteel in Syrië en Irak circuleren, kalasjnikovs uit het Sovjettijdperk zijn. Dat illustreert dat het Syrische en Iraakse leger zich al lang laten bevoorraden door de Russen.
‘Rebellenleider: We hopen dat de Amerikanen hun contracten zullen nakomen en onze helikopters onderhouden.’
Toen IS vorig jaar in oktober een schat aan Amerikaans wapentuig veroverde op vluchtende Iraakse soldaten, zou een van de rebellenleiders laconiek hebben gezegd: ‘We hopen dat de Amerikanen hun contracten zullen nakomen en onze helikopters onderhouden.’
Sommige Amerikaanse luchtaanvallen op doelwitten van IS zijn paradoxaal gericht tegen helikopters, pantserwagens, en luchtafweergeschut van Amerikaanse makelij die ooit aan het Iraakse leger werden geleverd en momenteel door de rebellengroep worden gebruikt.
Al dit materiaal is in principe onder Amerikaanse garantie voor onderhoud, herstel en dienstverlening.
Zwarte markt
Wilcken van Amnesty International verwijst ook naar de zwarte markt die floreert in Irak sinds de val van Saddam Hoessein. Er zijn aanwijzingen voor corruptie in het Syrische leger, dat gewapende groepen zou bewapenen. Nieuwe Russische munitie bijvoorbeeld is tot bij IS aangetroffen, via verkoop of als oorlogsbuit.
‘Veel wapens worden uitgewisseld door deserteurs en bij het samensmelten van gewapende groepen.’
‘Veel wapens worden uitgewisseld door deserteurs en bij het samensmelten van gewapende groepen.’ Wilckens besluit dat regionale proliferatie van wapens vooral aan Iraakse zijde een oud zeer is, en dat landen die in de toekomst nog leveringen doen, uiterst voorzichtig moeten zijn om de rampzalige gevolgen daarvan te vermijden.
Volgens Defence News in Washington omvatte de Amerikaanse wapenverkoop aan Irak vorig jaar 681 luchtdoelraketten (Stinger) en 40 lanceerders op vrachtwagens, radars (Sentinel), drie luchtdoelbatterijen met 216 raketten (Hawk), vijftig pantserinfanterievoertuigen (Stryker), 12 helikopters, en voor honderden miljoenen dollar aan onderhoud en logistieke steun voor duizenden militaire voertuigen van Amerikaanse makelij.
Daarbovenop sloot Washington wapencontracten af voor Hellfire-raketten, M1A1 Abrams-tanks, machinegeweren, scherpschuttergeweren, granaten en munitie, goed voor miljarden dollars.