Watervoorziening Afrikaanse steden tikkende tijdbom
Joren Gettemans
22 maart 2011
De snelle verstedelijking in de voorbije vijftig jaar in Afrika verandert het landschap en creëert enorme uitdagingen voor de watervoorziening en afvalwaterverwerking, zegt het milieuagentschap van de VN, UNEP.
Ongeveer 40 procent van de totale Afrikaanse bevolking leeft nu in stedelijke centra, waarvan bijna twee derde in sloppenwijken waar watervoorziening en riolering ernstig tekortschieten.
In 1990 telde Afrika nog bijna 30 miljoen stedelingen zonder toegang tot zuiver water, in 2008 was dat cijfer al verdubbeld tot meer dan 55 miljoen. Het aantal mensen dat het zonder riolering moet stellen, is gestegen tot 175 miljoen.
“Dat is de harde realiteit, die door de VN-lidstaten aangepakt moet worden in de aanloop naar de belangrijke VN-conferentie rond Duurzame Ontwikkeling in 2012”, zegt UNEP-baas Achim Steiner.
Voedselvergiftiging
Het rapport gaat dieper in op enkele Afrikaanse grootsteden, zoals Addis Abeba en Nairobi. In de Ethiopische hoofdstad zal het bevolkingsaantal in vijftig jaar tijd exploderen van 100.000 tot 3,5 miljoen. De gevolgen zijn navenant: amper 5 procent van het afval in de stad wordt gerecycleerd, de rest komt vaak terecht op braakliggende terreinen of in waterlopen. Het gevaar voor voedselvergiftiging is enorm, omdat meer dan de helft van het voedsel gekweekt wordt in de stad zelf, en boeren hun gewassen irrigeren met afvalwater.
De Keniaanse hoofdstad kende een gelijkaardige groei, van 119.000 inwoners in 1948 tot 3,1 miljoen vandaag. Een groot deel van de bevolking woont in een van de meer dan tweehonderd sloppenwijken. De grootste sloppenwijk, Kibera, krijgt 20.000 kubieke meter water per dag, maar daarvan gaat 40 procent verloren door lekken en verouderde infrastructuur.
“Dit rapport kan niet op een meer opportuun moment komen”, zegt ook Joan Clos, directeur van VN-Habitat. “Afrika is het continent dat het snelst verstedelijkt in de hele wereld, en de vraag om water en afvalwaterverwerking groeit veel sneller dan het aanbod in de steden. Naarmate die steden groeien, moeten we planning en beleid verbeteren om ervoor te zorgen dat iedereen toegang heeft tot water en basisdiensten. Zo worden de steden ook beter bestand tegen de toenemende effecten van de klimaatverandering.”