Wereldsteden gecharmeerd door Londens experiment met rekeningrijden

Nieuws

Wereldsteden gecharmeerd door Londens experiment met rekeningrijden

Sanjay Suri

27 februari 2003

Het uitzicht van centraal Londen is op goed een week tijd veranderd dankzij het rekeningrijden. Nu het grootste Europese verkeersexperiment ooit zonder brokken zijn tweede week is ingegaan, tonen steden vanuit de hele wereld interesse om het voorbeeld na te volgen.

De Londenaars noemen het de ‘Kengestion charge’, naar de Londense burgemeester en geestelijke vader Ken Livingstone. Het grapje mag dan al schamper bedoeld zijn, niemand kan nog ontkennen dat de druk op de binnenstad sinds de invoering van de congestion charge gevoelig is afgenomen. Het idee van Livingstone was doodeenvoudig: elke auto die het dichtgeslibde centrum van Londen in wil, moet daar 5 pond (7,5 euro) voor betalen. Met een gemiddelde snelheid van 12 mijl per uur en een noodlijdende Londense schatkist, kon dat geen slecht idee zijn - als de overlast zou afnemen ten minste.

Bij het begin van de tweede week rekeningrijden is er nu 20 procent minder verkeer, en dat is een hele opluchting voor het stadsbestuur. Vorige werden er een vierde minder wagens geteld, maar volgens de tegenstanders van het rekeningrijden lag dat vooral aan de schoolvakantie. Die cijfers snoeren de critici van het experiment de mond.

We krijgen enorm veel vragen binnen van steden uit de hele wereld, zegt James Thomson van Transport for London, het agentschap dat verantwoordelijk is voor de uitvoering van het plan. Sinds de eerste beelden van het grote ‘C’ -teken op het Londense asfalt verschenen op het journaal en in de kranten, staat de telefoon bij TfL roodgloeiend. Het plan heeft interesse opgewekt in Amsterdam, New York, Tokio, Cairo, Boston, Hong Kong, Kopenhagen, Genua, Helsinki, Brisbane, Kathmandoe en Teheran, zegt Thomson. De Parijse burgemeester Bertrand Delanoe is de eerste die een werkbezoek naar Londen heeft geboekt. En Maurizo Thomassini, de verkeersleider van Rome, heeft aangekondigd dat hij zich op het Britse model wil baseren bij uitbreiding van het elektronisch toegangssysteem in het historische centrum van de stad.

Dat de interesse vanuit de buurlanden groot is, verbaast Thomson niet. Het Europese hinterland lijdt steeds meer aan verkeersaderverkalking. De kost van de files kost bedrijven in Europa naar schatting 40 miljard euro per jaar. De interesse is ook te verklaren door de financiële bonus die het rekeningrijden voor steden kan opleveren: We hebben per week een half miljoen wagens die de congestion charge betalen en dat betekent een rechtstreekse opbrengst van zo’n 3,75 miljoen euro per week, rekent Thompson voor. En dan zijn het nachttarief en de boetes nog niet meegerekend. Na aftrek van de kosten voor de exploitatie en het onderhoud van het systeem (software, wamera’s, personeel) blijft er een netto opbrengst over van 200 miljoen per jaar.

In financieel opzicht was de eerste week een voltreffer voor het Londense stadsbestuur maar een aderlating voor de Londense chauffeurs. In de eerste twee dagen haalde het Londense stadbestuur 1,7 miljoen euro op aan tol en 2,3 miljoen aan boetes. De Automobile Association (AA) vindt dat de Londense automobilisten te hard worden aangepakt. Ze hebben gezegd dat er maximum 3.000 boetes per dag kunnen verwerken, maar nu blijkt dat er dubbel zoveel worden uitgeschreven. Dat zet het nut van het boetesysteem op de helling, zegt een bestuurslid van de AA. Andere onvoorziene omstandigheden nemen de Londenaars er graag bij. Zo meldde Livingstone dinsdag dat de uurroosters van het openbaar vervoer hertekend moeten worden omdat de bussen nu trager moeten rijden omdat ze anders voorliggen op schema.