Robotwapens onder vuur
IPS
16 december 2014
Er moet wetgeving komen om steeds geavanceerder wordende robotwapens in toom te houden, zeggen academici van de Universiteit van Oxford. 'Automatisch moorden mag niet legaal worden.'
In het rapport Robo-Wars roepen de onderzoekers regeringen op de groeiende invloed van deze wapens, zoals drones, in de huidige en toekomstige oorlogvoering te erkennen en stappen te zetten tot regulering.
In de afgelopen jaren was de inzet van robotwapens zeer omstreden. Ze werden in de vorm van drones (op afstand bestuurbare vliegtuigjes) ingezet in onder meer Afghanistan en Irak, en in de Koreaanse Gedemilitariseerde Zone als grensbewakers. Deze laatste robots kunnen ook geprogrammeerd worden om doelen te identificeren zonder directe menselijke supervisie.
Het debat over robotwapens wordt ingewikkelder nu het gebruik ervan toeneemt, zeggen de onderzoekers. De robots kennen verschillende graden van autonomie en de verschillende situaties waarin ze ingezet kunnen worden, brengen met zich mee dat een wettelijke en ethische consensus tot nu toe onmogelijk bleek.
Morele zorgen
‘Het is dringend noodzakelijk dat overheden, het leger en fabrikanten samen een antwoord vinden op de gerechtvaardigde wettelijke en morele zorgen.’
‘Het is duidelijk dat robotwapens een steeds grotere rol zullen gaan spelen in toekomstige gewapende conflicten’, zegt Alex Leveringhaus, hoofdauteur van het rapport. ‘Het gebruik ervan neemt toe en ook het onderzoek naar nieuwe systemen. Een recent voorbeeld daarvan is de samenwerking tussen Groot-Brittannië en Frankrijk bij de ontwikkeling van een nieuwe drone die bekend staat als het Future Combat Air System. Dit systeem brengt een reeks juridische en ethische vragen met zich mee. Veel mensen voelen zich niet prettig bij het concept van een robotwapen, of zelfs het idee dat militairen ‘per afstandsbediening’ kunnen moorden.’
De ontwikkelingen dreigen zo snel te gaan dat de wetgeving achterblijft, zeggen de onderzoekers. ‘Het is dringend noodzakelijk dat overheden, het leger en fabrikanten samen een antwoord vinden op de gerechtvaardigde wettelijke en morele zorgen.’
Leveringhaus en medeauteur Gilles Giacca zeggen de inzet van robotwapens niet per definitie te veroordelen, gezien de complexiteit van de kwestie. ‘Regulering moet per geval bekeken worden.’