WHO ziet toenemende inmenging tabaksindustrie

Het secretariaat van de WHO dat zich specifiek bezighoudt met de uitvoering van het Verdrag rond Tabaksontmoediging (het WHO Framework Convention on Tobacco Control, kortweg WHO FCTC) stuurt de waarschuwing uit naar regeringen en het publiek. Daarin zegt ze dat de tabaksindustrie haar inspanningen opvoert om het wereldwijde verdrag ter bestrijding van tabaksgebruik te ondermijnen. ‘Blijf waakzaam’, luidt de boodschap.

Breed gedragen verdrag

Het anti-tabaksverdrag werd twintig jaar geleden gesloten. Het was een van de eerste meest breed gedragen akkoorden in de geschiedenis van de Verenigde Naties. In totaal sloten 183 partijen zich aan.

Volgende maand komen afgevaardigden van die partijen voor de elfde keer samen in Genève, onder meer om te bespreken wat er nodig is om de doelstellingen van het verdrag verder te verwezenlijken. Er wordt onder meer gedacht aan bijkomende maatregelen om nicotineverslaving te voorkomen of om de strijd op te voeren tegen de illegale handel in tabaksproducten.

Maar Andrew Black, waarnemend hoofd van het WHO FCTC-secretariaat vraagt ook aandacht voor de manipulatie van delegaties door de tabaksindustrie.

‘Het gaat niet enkel over lobbyen, maar ook over een bewuste strategie om consensus te dwarsbomen en de uitvoering van het verdrag te verzwakken’, zegt Black. ‘De bemoeienis van de tabaksindustrie is een van de grootste belemmeringen en obstakels voor de uitvoering van het verdrag. Ons secretariaat dringt er op aan bij regeringen, het maatschappelijk middenveld en andere belanghebbenden om zich bewust te zijn van de desinformatie door de industrie.’

Inmenging en druk

Onafhankelijke actoren en waarnemers uit het maatschappelijk middenveld maken volgens Black melding van inmenging door de industrie op onder meer politiek en wetenschappelijk vlak. Daarbij zijn pogingen om sympathisanten van de industrie in nationale delegaties te krijgen of lobbywerk door organisaties die zich voordoen als handels-, wetenschaps- of consumentengroepen, maar gefinancierd worden door de tabakssector.

Er is ook sprake van steun aan misleidend wetenschappelijk onderzoek en twijfel zaaien over maatregelen die hun nut al bewezen hebben, stelt de WHO. En er wordt druk uitgeoefend op ministeries van Financiën en Handel met misleidende beweringen over verlies van banen, de impact op de landbouw of belastinginkomsten.

‘Die tactieken komen overeen met wat is gedocumenteerd in de Global Tobacco Industry Interference Index, die verslag doet over de wereldwijde bemoeienis van de tabaksindustrie’, zegt de WHO. De organisatie roept de verschillende partijen op om waakzaam te blijven over inmenging en infiltratie tijdens de komende onderhandelingen in november. Ook raden ze landen aan om hun ministeries die niet rond gezondheid werken, in te lichten over de tactieken, en over de verplichtingen van het WHO FCTC-verdrag.