Zwaarlijvigheid wordt probleem in ontwikkelingslanden

Nieuws

Zwaarlijvigheid wordt probleem in ontwikkelingslanden

Dionne Jackson Miller

16 augustus 2002

Steeds meer Jamaicanen hebben te kampen met
zwaarlijvigheid, zo blijkt uit een onderzoek van het ministerie van
Volksgezondheid. Eén op vijf mensen tussen 25 en 34 heeft echt last van
overgewicht en 26 procent van de 45- tot 54-jarigen kreunt onder obesitas.
Het is een fenomeen dat razendsnel toeneemt, waarschuwt de 'Jamaica
Healthy Living Survey'. Die vaststelling geldt ook voor andere
ontwikkelingslanden: ongeveer 115 miljoen mensen in de derde wereld hebben
volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) te kampen met
gezondheidsproblemen die het gevolg zijn van overgewicht - hartaandoeningen,
leverproblemen en diabetes.

Het lijdt geen twijfel dat het met onze veranderende levensstijl te maken
heeft, zegt Winston Davidson, ex-voorzitter van de Medische Vereniging van
Jamaica. Veel mensen gaan met de wagen van en naar het werk en brengen de
dagen door voor hun televisie. Lichaamsbeweging is er niet meer bij. Het is
daarom dat Jamaicanen dikker worden.

Het gezondheidsonderzoek bevestigt de stelling van Davidson: meer dan 60
procent van de Jamaicaanse bevolking besteedt zijn vrije tijd vooral aan
zittende activiteiten als televisie kijken. Meer dan veertig procent van de
bevolking krijgt onvoldoende lichaamsbeweging tijdens het werk en in zijn
vrije tijd. Jamaicanen eten ook meer junkvoedsel. Volgens de ’ Healthy
Living Survey’, die werd uitgevoerd door de Universiteit van de West Indies,
eet één op twee Jamaicanen meer vet dan gezond is.

De fastfood-industrie draagt in hoge mate bij tot de toename van het aantal
zwaarlijvigen, meent Davidson. De cijfers tonen dat zwaarlijvigheid scherp
toeneemt met de leeftijd: het percentage klimt van negen procent onder de
15- tot 24-jarigen tot 22 procent in de categorie 25 tot 34 en 26 procent
tussen 45 en 54. In de leeftijdsklasse van de 65-plussers daalt het weer.

Zwaarlijvigheid komt in steeds meer ontwikkelingslanden voor. De
Wereldgezondheidsorganisatie stelt dat het één van de meest zichtbare en
tegelijk één van de meest onderschatte gezondheidsrisico’s is. De rekening
van cardiovasculaire ziektes en diabetes loopt hoog op, stelt de WGO, al
heeft de organisatie de economische en maatschappelijke gevolgen van
overgewicht nog niet precies in kaart gebracht.

Voor Jamaica schatten we de kost voorlopig op 21 miljoen dollar, zegt
Deanna Ashley van het ministerie van Volksgezondheid. En dan hebben we het
enkel over hartziektes, niet de hele reeks van chronische aandoeningen.

Eén op vijf Jamaicanen heeft een vorm van diabetes, zo bleek in 1993 uit een
studie. Suikerziekte manifesteert zich als het pancreas onvoldoende insuline
produceert, een hormoon dat nodig is om voedsel te verteren. Obesitas is de
belangrijkste factor die leidt tot de ontwikkeling van diabetes, zegt Errol
Morrison, voorzitter van de Diabetesvereniging van Jamaica. Sinds de jaren
vijftig is het aantal gevallen van diabetes honderd maal toegenomen en we
verwachten de komend 20 jaar een stijging met 55 procent als het zo
doorgaat.

Wat Morrison zorgen baart is dat steeds meer kinderen diabetes van het type
2 krijgen. In tegenstelling tot type 1 heeft die vorm van suikerziekte niet
te maken met een geïnfecteerde of beschadigde pancreas. We zien nu dat
tieners diabetes krijgen omdat vet het effect tenietdoet van de insuline die
hun lichaam creëert.

Het Jamaicaanse ministerie van Volksgezondheid is begonnen met een campagne
om de eetgewoonten van jongeren te veranderen. De overheid onderzoekt ook
hoe ze kinderen en adolescenten weer in beweging kan krijgen en overweegt om
de maaltijden op school te hervormen. Om de operatie betaalbaar te houden
gaat het ministerie samenwerken met voedselbedrijven die gezond voedsel
promoten.