De geheime code

Een op vier volwassen Vlamingen stemt op een racistische, populistische en extreemrechtse partij. Om het in examentermen te zeggen: een dikke buis voor de politieke democratie. Een student die zakt, kan het weer of de onredelijke prof de schuld geven. Of, in een moment van kwetsbaarheid, toegeven dat hij onvoldoende gestudeerd heeft.
In de politiek gaat dat niet anders. Een partij die de verkiezingen verliest, kan dat op giftige kippen, boze boeren of balorige burgers steken. Of ze kan toegeven dat ze haar werk niet goed genoeg gedaan heeft. En laten we daar niet al te preuts over doen: als zoveel mensen in een vrije en democratische samenleving alleen nog oog hebben voor hun eigen, kleine of grote belang, en weigeren hun verantwoordelijkheid voor de opbouw van een gezamenlijke toekomst op te nemen, dan hebben politici, media, sociale organisaties, ondernemers en onderwijs collectief gefaald.  
De week na die electorale opdoffer kreeg Guy Verhofstadt een Britse torpedo midscheeps in zijn Europese ambitie. Dat geeft hem misschien opnieuw tijd en goesting om wat te reflecteren, en hopelijk keert hij daarvoor terug naar zijn lievelingsfilosoof, de Sloveen Slavoj Zizek.
Terwijl Verhofstadt in Europese wateren zonk, verbleef die Zizek in Israël en in een interview met de krant Ha’aretz van 19 juni zegt hij: ‘De belangrijkste gebeurtenis van de voorbije twintig of dertig jaar is de overgang naar een mondiale economie, samen met de afbouw van de sociale verzorgingsstaat. Mensen vergeten wel eens dat de ineenstorting van het communisme samenviel met het ontmantelen van de sociale democratie in het Westen. En daarmee verdween de overtuiging dat de mensheid of een volk haar sociale vooruitgang kan sturen of beïnvloeden. Het trieste resultaat is dat we teruggekeerd zijn naar het concept van geschiedenis als noodlot.
De globalisering wordt voorgesteld als noodlot: je zorgt dat je erbij bent of je valt compleet buiten het spel.’ Slavoj Zizek kraakt met dit citaat de geheime code van het succes van het Foertisme in Europa. De burgers zijn politiek onterfd door de economische globalisering en sociaal kwetsbaar gemaakt door de -dreiging tot- afbouw van de sociale bescherming. Gaan mensen daardoor vanzelf extreemrechts stemmen?
Neen, daarvoor heeft Zizek nog een bijkomende verklaring, in De Morgen van 22 november 2002: ‘Volgens mij komt dat door het verdwijnen van een publieke ruimte voor debat. Tragisch genoeg wordt het protest van de arbeiders enkel nog in de gedaante van racistische uitspattingen geregistreerd. Het echte probleem is de neutralisering van de politiek, het idee dat we in een postideologisch tijdperk leven.’ Als premier Verhofstadt dat zou begrijpen als een kritiek op zijn paarse heilstaat, dan heeft hij wellicht niet helemaal ongelijk.
De politieke partijen moeten niet ingaan op de machtsaanspraken van het Vlaams Blok, net zoals ze de machtsgreep van niet-democratische instellingen als de Wereldhandelsorganisatie, de Wereldbank en het IMF niet mogen tolereren. De politiek moet zichzelf opnieuw ernstig nemen, en dat betekent: maatschappelijke projecten uittekenen en bereid zijn te vechten om die plannen te realiseren. Daarmee verdwijnt niet meteen alle ongenoegen over nachtlawaai, straatcriminaliteit of Elio di Rupo, maar de etterende antipolitiek kan zo wel gecounterd worden. Mensen willen een keuze kunnen maken over hun toekomst, geef ze die. MO* zal in elk geval zijn bijdrage blijven leveren door de echte tegenstellingen in de wereld bloot te leggen. Want media die zelf de populistische toer opgaan, hebben geen been om op te staan als ze het Blok verwijten simplismen te verkopen.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.