Is dit een mens?

Onder het motto Terrorisme moe? Grenzen toe! verspreidden aanhangers van de extreemrechtse groepering Voorpost vorige zondag hun haatboodschap in de Gentse binnenstad. ‘De ongecontroleerde migratiestroom en alle problemen die dat met zich meedraagt, zoals de aanrandingen te Keulen, stijgende misdaadcijfers, toegenomen terroristische activiteiten, moeten een halt toegeroepen worden’, klonk het. Ook Vlaams-Belangkopstukken als Filip Dewinter en Tom Van Grieken tekenden present, net als de radicale protestbeweging Pegida.

Voorpost en Pegida vinden in vluchtelingen een gemeenschappelijke vijand

Hoewel Voorpost en Pegida elkaar niet zelden de loef proberen af te steken, vinden ze in vluchtelingen een gemeenschappelijke vijand. Meer was niet nodig om de handen in elkaar te slaan en hun diepgewortelde afschuw te propageren tegenover wie door oorlog wordt weggedreven uit zijn of haar geboorteland en het geluk in onze contreien komt zoeken.

‘Nie pleue veur den Islam’, ‘Immigratie? Nee bedankt!’, ‘Vol is vol’. Varkensmaskers prijkten op Vlaamse vlaggen, straten kleurden lederzwart en kinderen van amper 6 jaar werden tegen beter weten in op de schouders van hun vader gezet om de ‘eigen volk eerst’-leuze mee te verkondigen.

Solidariteit overwint

Het contrast met de tegenbetoging, die tegelijkertijd aan de gang was aan de andere kant van de stad, kon moeilijk groter zijn. Drie keer zoveel burgers verenigden zich aan het Gravensteen voor een solidariteitsmars richting het veelbesproken ponton aan de Rigakaai, waar binnenkort opvang wordt verleend aan 250 vluchtelingen.

Onder de noemer “Gastvrij Gent” stuurden een duizendtal deelnemers het krachtige signaal uit dat slachtoffers van oorlogsgeweld meer dan ooit welkom zijn. Ook de ‘rechtse rakkers’ droegen hun steentje bij tot deze missie, want voor elke meter onverdraagzaamheid die zij predikten, werd door Gastvrij Gent geld ingezameld om vrijwilligers een financieel hart onder de riem te steken. Schaakmat.

Hartverwarmend was het, hoe kleurrijk geklede lagereschoolkinderen ‘wij willen vrede, geen geweld’ door de straten scandeerden, hoe de warme tinten van vredesvlaggen de koude stad vulden, hoe jongeren zonder schroom muziek maakten op het geïmproviseerde podium in de Gentse haven en hoe vrijwilligers met de mooiste glimlach soep en Turks brood uitdeelden. Maar het indrukwekkendste was misschien nog de vanzelfsprekendheid waarmee dit allemaal gebeurde.

Gevaarlijke parallellen

De strijd tussen de Schengenlanden om zich vooral niet populair te maken bij potentieel nieuwe vluchtelingen en asielzoekers lijkt een ware nek-aan-nekrace te worden. In Zeebrugge wordt vluchtelingen - hoewel goedbedoeld - een nummer toegekend, in Duinkerke en Calais wordt hen “onderdak” geboden in mensonterende kampen, Zwitserland en Denemarken nemen persoonlijke bezittingen in beslag en op dit eigenste moment loopt ook het nieuws binnen dat enkele omstanders juichten wanneer een asielcentrum in de Duitse deelstaat Saksen in vlammen opging.

Onwillekeurig moet ik denken aan WO II-overlever Primo Levi, die zich in zijn boek Is dit een mens afvraagt of wie in de modder leeft, geen vrede kent en moet vechten om een stuk brood nog wel de naam “mens” waardig is.

Een eenduidig antwoord op de vluchtelingenproblematiek is er niet en er komt stukken meer bij kijken dan ons lief is, maar als volk dat de laatste jaren massaal en grootschalig de “Groote Oorlog” herdenkt, lijken we vandaag maar povere maatregelen te treffen om te vermijden dat de geschiedenis zich herhaalt. Of hoe Sofie D’Hulster en Patrick Legein van Gastvrij Gent het verwoordden in een raak opiniestuk: ‘De Belgische Auschwitz-overlevende, wijlen Regine Beer sprak vaak treffende woorden tijdens haar lezingen: “Wees waakzaam, altijd en nog het meest voor de gewenning van het abnormale”. Helaas zijn ze actueler dan ooit.’

Yanna Buyck heeft Taal- en letterkunde gestudeerd en volgt momenteel een opleiding fotografie