Archeologie als excuus voor annexatie in Oost-Jeruzalem

Silwan, geannexeerd Oost-Jeruzalem, donderdag 2 oktober. Majd Gaith, 23 jaar kan nog altijd niet geloven wat er 2 dagen geleden gebeurd is. Hij schudt regelmatig het hoofd terwijl hij me aan de hand van een kaart de situatie op het terrrein probeert uit te leggen.

In de nacht van maandag op dinsdag hebben een tiental  joodse kolonisten onder politiebegeleiding hun intrek genomen in 7 gebouwen. ‘De buurtbewoners hadden al langer een vermoeden dat er iets te gebeuren stond’, aldus Majd. Een hele tijd geleden was Farid Al-Hajj Yehya hier op bezoek. Volgens Majd is Farid een ex-lid van de Islamitische Beweging. Hij was huizen aan het bekijken en vertelde dat hij plannen had om te renoveren en er schooltjes van te maken voor de kinderen van Silwan.

Ze werken de huizen verder af en maken het pad vrij voor de vrouwen en de kinderen, die binnen afzienbare tijd zullen volgen.

Majd, die in het Wadi Hilweh Information Centre in Silwan werkt, zegt dat ze beter hadden moeten weten. ‘Er waren al de hele tijd renovatiewerken aan de gang in een aantal van de gebouwen waar nu de kolonisten hun intrek genomen hebben. Ze werden gewoon klaargemaakt om een eerste lading op te vangen. De voorhoede.’ Die voorhoede zijn jonge mannen, die er een beetje uitzien als de nieuwe hippie. Slordige haarstijl en onverzorgde look. Ze worden geronseld met een campagne in joodse bladen en iedereen die bereid is het fort te bewaken krijgt vijfhonderd sjekel per dag.  Ze werken de huizen verder af en maken het pad vrij voor de vrouwen en de kinderen, die binnen afzienbare tijd zullen volgen.

Niet de eerste keer

Het is niet dat ze in Silwan niet gewend zijn aan kolonisten. In 1987 al werd een eerste huis ingenomen. In 1991 kwamen daar nog eens vijf huizen bij, maar de echte problemen zijn pas begonnen in 2004 met een veel aggressiever en doelgerichter plan om Silwan, een Palestijnse buurt, om te toveren tot een joodse buurt. Achter dat plan zit Elad, een kolonistenbeweging gestuurd vanuit Amerika. Zij proberen de hele buurt een ander karakter te geven, de Palestijnen weg te pesten en een groter stuk van Jeruzalem voor zich te winnen. Het kopen van huizen gebeurt op een uiterst slinkse en ontransparante manier. Via tussenpersonen (vaak Palestijnen), waardoor het voor verkopers niet altijd duidelijk is aan wie ze verkopen.

Met de steun van de Israëlische regering

Kolonisten vervangen sloten en verstevigen deur nieuwe woonst in Silwan

‘Het is vooral wraakroepend als je bedenkt dat dit alles mogelijk gemaakt wordt met de hulp en de steun van de Israëlische regering,’ zegt Lior Amihai van Peace Now, een Israëlische ngo, die voorstander is van een onderhandelde twee-staten oplossing. ‘Het ministerie van ruimtelijke ordening geeft jaarlijks miljoenen sjekel uit voor de bescherming van de kolonisten.’ Toen de groep kolonisten in de nacht van maandag op dinsdag zijn intrek nam in Silwan, gebeurde dat onder politiebescherming.

Ook de andere kolonisten krijgen bescherming van de grenspolitie of van privé-maatschappijen die door de overheid ingehuurd worden. Burgemeester van Jeruzalem Nir Barkat en eerste minister Benjamin Netanyahu hebben in alle verklaringen die ze tot nog toe hebben afgelegd in verband met de gebeurtenissen gezegd geen enkel probleem te hebben met het feit dat kolonisten huizen kopen aan de andere kant van de groene lijn. ‘Palestijnen kunnen ook huizen kopen in joodse buurten,’ repte Nir Barkat zich nog te zeggen. ‘Ik duld in mijn stad geen enkele vorm van discriminering op basis van religie of herkomst.’

Hevig protest

Er komt duidelijk protest tegen de nieuwe nederzettingen uit zowel Europese als Amerikaanse hoek, want het gaat hier om een schending van het internationaal recht. ‘De Palestijnen hebben zo goed als geen poot om op te staan, geen manier om te reageren,’ volgens Lior Amihai van Peace Now, temeer omdat de huizen op de privé-markt verkocht zijn.

‘Als ze op straat komen om te protesteren worden ze opgepakt en voor langere tijd vastgehouden zonder proces; als ze het voor de rechtbank willen uitvechten, hebben ze geen schijn van kans tegen een partij met miljoenen dollar (Elad, nvdr.). Palestijnen zijn niet eens staatsburgers en veel eigendomspapieren dateren van voor 1948. Politiek staan ze ook niet sterk in hun schoenen, want de gemeente ziet hen nog altijd als tweederangsburgers en de Palestijnse Autoriteit heeft geen zeggenschap in Oost-Jeruzalem.’

Silwan of the City of David

Silwan, in de schaduw van de oude stad

Silwan is een heel belangrijke plek voor beide bevolkingsgroepen. ‘Tien jaar geleden wist geen enkele Israëli waar Silwan lag. Maar nu het Palestijnse dorp is omgedoopt tot City of David, in de schaduw van de oude stad vlakbij de Klaagmuur, wil geen enkele Israëli dit belangrijke historisch, significante deel van de joodse geschiedenis nog opgeven,’ zegt Lior Amihai. Als hij praat over de precaire situatie waarin Silwan zich nu bevindt, schuwt hij –net als een paar andere belangrijke stemmen in het debat- de term “Hebronisering” niet. ‘Hebron en Oost-Jeruzalem zijn de enige Palestijnse wijken waar kolonisten zich midden in de gemeenschap genesteld hebben. De situatie is niet helemaal te vergelijken. In Hebron is Elad bijvoorbeeld niet in het spel, maar de kolonisten gebruiken dezelfde methodes, dezelfde tactiek. Het einddoel: de Palestijnen buitenwerken.’

Archeologie als excuus

‘De archeologische opgravingen moeten het joods verhaal meer bestaansrecht geven, ten nadele van de Palestijnse aanwezigheid, die gemarginaliseerd wordt.’

Het doel heiligt de middelen. Volgens Yonathan Mizrachi van Emek Shaveh, een ngo die focust op archeologie als middel om land te annexeren, is dat precies wat er aan de hand is in Silwan. Net buiten de muren van de oude stad wordt een nieuwe oude stad gecreëerd. ‘De perceptie van dat gedeelte van Jeruzalem verandert daardoor’, aldus Yonathan. ‘De archeologische opgravingen moeten het joods verhaal meer bestaansrecht geven, ten nadele van de Palestijnse aanwezigheid, die gemarginaliseerd wordt.’

Het Israeli National Fund heeft bovenaan de hoofdstraat van Silwan een toeristisch centrum geopend en brengt busladingen vol toeristen van overal hierheen om het joodse verhaal op die manier meer kracht bij te zetten. Goed om weten is dat Elad ook achter dit toeristisch centrum zit. Het is een goed uitgekiend plan. ‘Het zijn geen onschuldige Israeli die in Silwan komen wonen –zoals burgemeester Nir Barkat suggereert’, benadrukt Lior Amihai.

Barkat heeft afgelopen zondag nog maar het lintje doorgeknipt van een nieuwe gratis shuttledienst die toeristen vanuit het zuiden van de stad in geen tijd tot aan de Klaagmuur brengt. De Israelische bussen rijden dwars door Silwan. Waarom? Nir Barkat geeft een onomwonden antwoord: het onderlijnt de joodse aanwezigheid. ‘En toch zijn de kolonisten, voorlopig nog niet in hun opzet geslaagd’, zegt Yonathan Mizrachi. ‘Ze kraaien victorie, maar hebben nog lang niet de demografie van Silwan veranderd. Er woont nog altijd een meerderheid aan Palestijnen. Rond de 55.000. De kolonisten zijn met zo’n 5 a 6 honderd.’ Maar hun aantal neemt toe en de leefomstandigheden van de Palestijnen worden er niet aangenamer op.

Archeologische opgravingen bij de City of David met op de achtergrond het bezoekerscentrum

Givat Hamatos

Terwijl Israëlische kolonisten zich langzaam maar zeker nestelen in het hart van Oost-Jeruzalem wordt ook de rand rond Jeruzalem stilaan afgesneden van het Palestijnse hinterland. Het pas bekendgemaakte ruimtelijk ordeningsplan dat de bouw moet mogelijk maken van 2.610 wooneenheden in Givat Hamatos ten zuidoosten van Jeruzalem is een nieuwe stap in die richting.

Als de wooneenheden er komen zullen ze de bestaande nederzettingen van Gilo en Har Homa samenvoegen tot een ononderbroken blok en resterende Palestijnse buurten van de stad fysiek afsnijden van Bethlehem en de rest van de Westelijke Jordaanoever. Een continue Palestijnse staat wordt zo onmogelijk. ‘Het is een hete politieke aardappel’, zegt Betty Herschman van Ir-Amim, een (alweer) Israëlische ngo die zich het belang van de Palestijnen in Oost-Jeruzalem aantrekt. ‘De Palestijnen hebben ook hier weinig om tegen in te gaan. Er worden namelijk ook huizen voorzien voor Palestijnen.’

‘Wij bouwen gewoon huizen voor onze mensen.’

De Verenigde Staten en Europa hebben de beslissing al veroordeeld, maar de Israëlische regering ziet geen graten in het plan. ‘Wij bouwen gewoon huizen voor onze mensen.’ Begin augustus heeft Netanyahu de bekendmaking nog tegengehouden omwille van het feit dat het felle reacties zou uitlokken. Wat hem sindsdien van mening deed veranderen? De druk uit het rechtse kamp binnen zijn regering dat vond dat hij te mak reageerde in de Gaza-oorlog van voorbije zomer en nu actie eist.

woonwagens in Givat Hamatos, weldra mogelijk vervangen door huizen

Tweestatenoplossing

De ontwikkelingen van de voorbije weken in en rond Jeruzalem geven aan dat Israël geenszins van plan lijkt om van de stad de gedeelde hoofdstad te maken van Israël en een toekomstige Palestijnse staat. De tweestatenoplossing lijkt verder af dan ooit.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.