Oogsten op de Balkan gaan verloren door droogte

Na twee maanden op regen gewacht te hebben, gaf Milan Stankovic (55) afgelopen zondag gehoor aan een oproep van de bisschop van Valjevo in Servië om in de plaatselijke orthodoxe kerk te bidden voor regen.  “Niet omdat ik gelovig ben, maar ik weet niet meer wat ik anders moet doen”, zegt hij. “De helft van mijn aardbeien is verdroogd en de helft van mijn maïs ook.”

En er kwam inderdaad regen die enige verlichting bood op de Balkan, in de nacht van zondag op maandag.

Sinds juni kreeg de Balkan al vier hittegolven te verwerken. “Boeren rapporteren overal schade, maar de landen in deze regio doen bijna niets om de landbouwstrategie te veranderen”, zegt Brkic. “Landbouw staat hoog op de agenda, maar het blijft bij woorden.”

Irrigatie

De Kamer van Koophandel van Servië (PKS) schat de schade door de droogte dit jaar op 1,7 miljard euro. Servië, de grootste landbouwproducent in de regio, moet zo’n 1,6 miljard euro investeren irrigatiesystemen die momenteel 200.000 hectare dekken. Dat is 4 procent van de bruikbare landbouwgrond. En de irrigatie moet uitgebreid worden tot 2 miljoen hectare, zegt Vojislav Stankovic van de PKS.

Landbouw is de belangrijkste exporttak van Servië. In 2011 exporteerde het land voor 1,6 miljard euro. “Dat heeft in belangrijke mate bijgedragen aan het nationale budget, maar dit jaar zal dat anders zijn”, zegt Brkic.

Dat oogsten verloren gaan, heeft ook gevolgen voor de productie van vlees, eieren en melk en de voedselprijzen. Consumenten in Servië zagen de prijs van vlees in de afgelopen twee weken met 10 procent stijgen.

Irrigatie blijkt niet altijd eenvoudig. “Het grondwater is gezakt”, zegt Mirjana Kiric, een verkoopster op de markt Kalenic in Belgrado. “En we gebruiken oude pompen.”

Bosnië-Herzegovina

In buurland Bosnië-Herzegovina schat de overheid de schade aan de oogsten op 800 miljoen euro. De landbouwsector is goed voor 20 procent van de werkgelegenheid in het land. Momenteel is de werkloosheid in Bosnië-Herzegovina 48 procent.

“Het is sinds het einde van de oorlog in de jaren negentig  niet meer zo erg geweest”, zegt Jovan Jankovic (65) uit Ljubovija per telefoon. “Maïs wordt hier net zo zeldzaam als goud.”

De Wereldbank keurde in mei van dit jaar een lening van 32 miljoen euro goed om het irrigatiesysteem in Bosnië te verbeteren. Volgens de bank hebben de Balkanlanden “een groot agrarisch potentieel”, maar lijden ze onder een gebrek aan infrastructuur en strategie.

“Het voormalige Joegoslavië had een van de meest geavanceerde irrigatie- en drainagesystemen”, zegt Holgar Kray van de Wereldbank. “Helaas zijn deze systemen verouderd en verwaarloosd.”

In Kroatië wordt minder dan 1 procent van de landbouwgrond (16.000 hectare) geïrrigeerd. De minister van Landbouw, Radimir Cacic, gaf vorige week tegenover de plaatselijk media toe dat het landbouwbeleid van zijn land lijkt op dat van “primitieve stammen.”

Kroatië hoopt op Europees geld, als het volgend jaar het 28ste lid van de Europese Unie wordt.