De Gucht praat met buren van Darfoer
Stefaan Anrys
29 februari 2008
Minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht (Open Vld) heeft deze week de buurlanden van Darfoer bezocht in het kader van Eufor, de vredesmissie van de Europese Unie. De Gucht ontmoette maandag de 65-jarige Libische president Kadafi, dinsdag en woensdag bezocht hij Tsjaad en donderdag trok De Gucht naar de Centraal-Afrikaanse Republiek.
Eufor moet vluchtelingen uit Darfoer beschermen, in het grensgebied tussen Soedan en Tsjaad. Libië werpt zich op als bemiddelaar in dit nabuurconflict, maar voorlopig zonder succes. Libië is doodsbenauwd dat de Saoedische islamstrekking, het wahhabisme, terrein wint in de Sahellanden.
Islamitische rebellen probeerden begin februari de Tsjadische president Déby van de macht te verdrijven, maar de coup kon op het nippertje verhinderd worden, Déby pakte de oppositie hard aan. ‘De minister van Buitenlandse Zaken heeft mij duidelijk gezegd dat Libië nooit een wahhabitisch regime in Tsjaad zal tolereren’, zei De Gucht na zijn onderhoud met zijn Libische collega Abdalrahman Shalgum. Westerse mogenheden zijn dergelijke uitspraak wellicht niet ongenegen, wat Kadafi maar al te goed weet.
Déby
Na één dag Libië, vloog De Gucht dinsdag overg naar de Tsjadische hoofdstad N’Djamena, waar hij een onderhoud had met president Déby. Déby is allesbehalve verzoeningsgezind, wist De Gucht achteraf te vertellen. De man schuift de schuld grotendeels af op de ‘door Soedan gesteunde’ rebellen en is niet zinnens tot een politieke verzoening te komen. Niettemin zei Idriss Déby Itno in zijn gesprek met De Gucht dat hij de Euformissie niet ongenegen was. Zo hoefde hij geen troepen in te zetten om de kampen te bewaken en kon hij zijn grens met Soedan beveiligen.
Kamp Europa
De Gucht bezocht nadien als één van de eerste Europese ministers het “Kamp Europa”, dat volop in opbouw is in de Tsjadische hoofdstad N’Djamena. Het zal als hoofdkwartier dienen voor de ontplooiing van Eufortroepen in het grensgebied tussen Tsjaad en Darfoer. Eufor zal niet ingrijpen in lokale conflicten tussen rebellen en het regeringsleger. Dat zou Europa immers het verwijt opleveren partij te kiezen voor president Déby. De troepen zouden aldus veel krediet missen bij de plaatselijke bevolking.
Maar Eufor heeft wel de schijn tegen, vreest woordvoerster Annette Rehrl van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR. Franse militairen, die talrijk aanwezig zijn in het land, hebben tijdens de laatste, mislukte coup tegen Déby het regime logistieke steun verleend en ook bij de Eufor-militairen zijn de Fransen overtegenwoordigd.
Vluchtelingen
Woensdag nam De Gucht een kijkje in Tsjadische vluchtelingenkampen waar Soedanezen toestromen, op de vlucht voor het geweld in Darfoer dat nu al sinds 2003 aanhoudt. De regering in N’Djamena weigert echter de nieuwkomers te verplaatsen naar kampen landinwaarts, weg van de gevaarlijke grens.
De vluchtelingenstroom veroorzaakt spanningen met de lokale bevolking. Sinds 9 februari zijn in Tsjaad 10.000 vluchtelingen uit Darfoer toegestroomd en ook zij hebben water, voedsel en brandhout nodig om eten te koken. In een dor en heet land dreigt dit de voorlopig goede verstandhouding tussen allochtonen en autochtonen te verstoren, waarschuwt Annette Rehrl van vluchtelingenorganisatie UNHCR.
Bozizé
De Gucht sloot zijn rondreis af in de Centraal-Afrikaanse Republiek en ontmoette president Bozizé. Die wou De Gucht zelfs een onderscheiding geven, maar daar moest De Gucht niet van weten. Elkaar een cadeautje geven, dat kon er nog net af.