Zuid-Soedan gehandicapt aan start onafhankelijkheid

Geografie

De zes buurlanden van Zuid-Soedan zijn Ethiopië, Kenia, Oeganda, Democratische Republiek Congo, de Centraal-Afrikaanse Republiek en de Republiek Soedan, waar Zuid-Soedan zich nu van afscheurt. Het land heeft geen zeehaven, aangezien het geen kust bezit. Hoofdstad is Juba. Het land bestaat voor het groostste deel uit tropisch woud, savanne en moeras. Van dit laatste is de Sudd het bekendste, een groot moerasgebied gevormd door de Witte Nijl.

Bevolking

Zuid-Soedan beslaat ongeveer een vierde van het vroegere Soedan en is dus heel wat kleiner dan haar buur in het noorden.

Zuid-Soedan

Soedan

België

Inwoners

8.260.000

30.890.000

10.840.000

Oppervlakte (km2)

644.329

1.861.481

30.528

Bevolkingsdichtheid (inw/km2)

13

17

355

Zuid-Soedan telt minder inwoners dan België maar is wel 21 keer groter. Opvallend is dat de bevolking vooral op het platteland leeft. Daarnaast bestaat een huishouden gemiddeld uit zeven mensen. 83 procent van alle mensen wonen in tukuls, traditionele koepelvormige constructies.

Tukuls in Torit, een dorpje in Eastern Equatorial State, Zuid-Soedan © Arsenie Coseac

Infrastructuur

Zuid-Soedan telt nauwelijks 50 kilometer asfaltweg en dit enkel in de steden. Begin 2011 werd gestart met de aanleg van een verharde weg die Juba moet verbinden met Oeganda, de eerste in zijn soort in het land. Treinverkeer ontbreekt volledig, al zijn er ook plannen voor de aanleg van een eerste spoorweg. Telefoon en televisie zijn beperkt tot de grootste steden. In 2010 waren er in het hele land slechts 16.620 geregistreerde elektriciteitsaansluitingen.

Economie

Gegevens over de omvang van de economie van Zuid-Soedan zijn moeilijk te vinden. Het huidige bruto binnenlands product van Soedan is 1.600 euro per inwoner, er wordt aangenomen dat dat van Zuid-Soedan ongeveer de helft daarvan zal zijn, en buiten de hoofdstad zelfs nog lager. De consumptie in Zuid-Soedan bedraagt 26 euro per maand per hoofd van de bevolking, of 316 euro per jaar.

Olie is zonder twijfel de belangrijkste bron van inkomsten voor Zuid-Soedan: 97,8 procent van van de overheidsinkomsten zijn afkomstig uit de oliesector. Maar voor de meeste Zuid-Soedanezen is landbouw de belangrijkste economische activiteit. 78 % van de gezinnen zijn voor hun inkomen afhankelijk van het verbouwen van gewassen en van de veeteelt. Industrie is nauwelijks aanwezig in het land.

Onderwijs

De toestand van het onderwijs in Zuid-Soedan is dramatisch. Enkele statistieken:

• Het aandeel in school ingeschreven kinderen in het basisonderwijs bedraagt 48 % (in het noorden van het vroegere Soedan is dat 71 %)

• Slechst 37 % van de bevolking ouder dan zes jaar heeft ooit school gelopen

• In 2009 waren er 52 leerlingen per leerkracht

• In 2009 waren er 129 leerlingen per klaslokaal

Met zulke statistieken mag het niet verbazen dat slechts 27 % van de bevolking ouder dan 15 jaar kan lezen en schrijven. Van de vrouwelijke bevolking is slechts 16 % geletterd. Ook onder de jonge bevolking (15-24 jaar) is analfabetisme weid verspreid: slechts 40 procent van deze groep kan lezen en schrijven. In het noorden van het vroegere Soedan bedraagt dit percentage 77,5 %.

Zuid-Soedanese schoolkinderen vieren het einde van het schooljaar © Arsenie Corseac

Gezondheid

Op het vlak van gezondheid scoort Zuid-Soedan zo mogelijk nog slechter dan op onderwijs.

Zuid-Soedan

Soedan

Sub-Sahara Afrika

Kindersterfte < 5 jaar (per 1000 geboortes)

135

102

129

Moedersterfte (per 100.000 geboortes)

2045

534

640

Voorkomen ondervoeding bij kinderen

48 %

31,5 %

22 %

Toegang tot veilig drinkwater

55 %

65 %

60 %

Vooral de hoge moedersterfte springt in het oog. Volgens het laatste VN-rapport over de Ontwikkelingsdoelstellingen is een hoge moedersterfte vooral te wijten aan een gebrek aan professionele begeleiding bij de bevalling en te weinig tussentijdse controle. Volgens de South Sudan Medical Journal zijn er slechts 11 gespecialiseerde gynaecologen en verloskundigen in Zuid-Soedan.

Nog volgens de South Sudan Mediial Journal zijn er maar 500 Zuid-Soedanese artsen, waarvan de grote meerderheid enkel een basis aan medische opleiding heeft gevolgd. Dit komt neer op 6 dokters per 100.00 inwoners. Ter vergelijking: België had er in 2007 449 per 100.000 inwoners.

De beschikbaarheid van drinkwater is eveneens problematisch: 38 % van de bevolking moet minstens dertig minuten wandelen om toegang te krijgen tot drinkbaar water.

Een man vervoert water per fiets in Juba © Stein Ove Korneliussen

Bronnen: Southern Sudan Centre for Census, Statistics and Evaluation, UNDP, Millennium Development Goals Report, South Sudan Medical Journal, geonames.org