“‘Een droom met barstjes’
“Ik weet dat de grens tussen rust en onrust dun is”… Dat schreef ik een kleine maand geleden. Nog geen week later werd ik daar ruw aan herinnerd. Regina - mijn compagnon van het eerste uur, de vrouw met wie ik de droom voor Le Foyer vorm gaf, de vriendin die mij de voorbije maanden geleidelijk aan ontglipte - geeft er op het einde van deze maand de brui aan.
Une étrangère de passage
De reden die het daglicht mag zien, is vermoeidheid en het feit dat de begrafenis van haar moeder maanden voorbereiding en een hoop rompslomp over erfenisrechten en familievetes met zich zal mee brengen. Maar toen ze me haar beslissing meedeelde, keek ze van me weg en dat bleef ze doen toen ze ook de duisterder redenen voor haar vertrek bovenhaalde: dat ik altijd “une étrangère de passage” zou blijven die niets snapt van Burkina Faso, dat ik nog veel zal moeten leren als ik met personeel wil omgaan, dat ik denk sociaal bezig te zijn maar dat daar niets van aan is,… Het waren stuk voor stuk mokerslagen, die lang bleven nazinderen.
Dromen in andere talen
Ik weet dat ik nog veel moet leren en ik weet dat ik fouten maak. Ik denk dat ik daar – net als elke andere mens en ondernemer en net als elke andere migrant – recht op heb. Er hing in de woorden van Regina én in het feit dat ze weigerde om me in de ogen te kijken veel verbittering. Waar die precies vandaan komt, zal mij wellicht altijd een raadsel blijven. Misschien was de wens om niet alleen mijn eigen droom maar ook die van haar te realiseren een brug te ver. Waarschijnlijk dromen we in andere talen en is mijn waardenverhaal niet compatibel met haar drijfveren die – meer dan ik dacht en ondanks een heel degelijk loon – vooral financieel van aard zijn.
Een team
Mijn restaurant heeft straks dus niet langer een keukenchef en ik ben weer wat illusies armer. Ik probeer niettemin te doen wat ik zo vaak eerder heb gedaan: de tegenslag ombuigen tot een kans. Salimata en Diane, de twee vrouwen die sinds dag één met Regina in de keuken stonden, hebben enorm veel geleerd, en sinds het begin van deze week laat ik een derde jonge vrouw, Balkissa, met hen mee lopen, zodat ze het begin juli met hun drieën kunnen overnemen. Ik durf hopen dat het écht met hun drieën kan, op een gelijkwaardige manier en zonder dat één van hen zich privileges gaat toemeten. Dat is ook de hoop en het advies van mijn barman Michel, die zich de voorbije tijd tot een grote steun ontpopte, en die me met zijn onnavolgbare humor en gekke dansjes zelfs doet lachen als ik bijna aan huilen toe ben.
Felicitaties van de chef
Voor de ‘academie voor anders denken’ hield ik voorlopig weinig tijd en energie over maar mijn ideeën staan intussen wel op papier en eind deze maand heb ik een afspraak met directeur Prosper Kompaore. Dat die me vorige week onverwacht en geheel tegen zijn gewoonte in expliciet kwam feliciteren met wat ik van Le Foyer heb gemaakt, dat kan alleen maar betekenen dat de tijd voor een nieuw gesprek rijp is.
Ciné Droit Libre
Er is groeimarge voor anders denken, dat bewees ook Ciné Droit Libre, dat bij zijn tiende editie uitgegroeid is tot een indrukwekkend festival vol documentaire films, interessante debatten over mensenrechten in de ruimste zin van dat woord, wervelende concerten van geëngageerde artiesten en bezoekers met imposante namen, zoals de Ghanese ex-president J.J. Rawlings. Ik kon jammer genoeg niet voortdurend Le Foyer aan zijn lot overlaten, maar de avonden in het village du Festival, op een enorm braakliggend terrein in Ouagadougou, spraken tot mijn verbeelding. Twee- tot drieduizend mensen, een heerlijke ontspannen en toegankelijke sfeer, geen opzichtige security, geen bandjes, een knap decor, lekker eten en drinken en een golf van warm applaus door de hele massa bij elke verschijning van Thomas Sankara of één van de andere voorgangers van de ‘revolutie’ in Burkina Faso…
Een verdachte dood
En er is nood aan – nog veel meer - kritische stemmen, dat werd nog maar eens duidelijk na de dood van Salifou Nébié. Alles wijst er op dat deze magistraat, die een fervent en openlijk tegenstander was van het op handen zijnde referendum over Artikel 37, vermoord werd. Dat was ook de conclusie van de Burkinabè artsen die het lijk als eersten hebben onderzocht. De regering liet echter speciaal uit Frankrijk een wetsdokter overvliegen en die kwam met een aangepaste versie van de feiten: de magistraat had een glas te veel op en stierf een natuurlijke dood na een verkeersongeval.
Rust
Voor het eerst in bijna twee jaar Burkina Faso besef ik dat ik moe ben en nood heb aan een beetje rust. Niettemin ben ik helemaal klaar voor nog een nieuw begin, ook zonder Regina. Ik ga een lap geven op nog drie weken Coupe du Monde – op groot scherm in Le Foyer – en op een frisse start onder nieuwe sterren. In augustus kom ik in België drie weken genieten van lange nachten slaap, van zomerdagen, van familie en vrienden, en van ‘ander’ lekker eten! Een droom met barstjes blijft een droom. En misschien wordt hij daar alleen maar mooier en sterker van…