“‘Hulpverlening in Somalië schakelt een versnelling hoger.’

In grote delen van het zuiden en het centrum Somalië, waar de voedselcrisis hard toeslaat, maken voortdurende conflicten het voor internationale organisaties als Artsen Zonder Grenzen moeilijk om op volle kracht te werken. Waar we wel kunnen werken, staan onze artsen onder enorme druk door het grote aantal mensen dat dringend hulp nodig heeft.

“Ik sta aan het hoofd van de afdeling pediatrie, waar we pasgeborenen en kinderen tot 14 jaar opvangen. Onze belangrijkste bezigheid op dit moment is het grote aantal ondervoede kinderen die bij ons terechtkomen. De kinderen die we behandelen zijn ernstig ziek. Het is nu pas 15u en we hebben al 70 kinderen opgenomen. Ze zijn zo ziek dat ze niet eens zelf medicatie kunnen innemen. Bovendien vangen we ook in onze polikliniek veel patiënten op.”

“Vóór de droogte was minder dan twintig procent van onze patiënten ondervoed, maar nu spreken we toch al over om en bij de vijftig procent. Door ondervoeding steken ook andere ziekten de kop op. Veel kinderen lijden aan waterige diarree en longontsteking. Bovendien zien we andere problemen en complicaties, zoals mazelen en nier- en hartaandoeningen.”

“Voor kinderen in kritieke toestand en voor wie een tweede medische opinie nodig is, gebruiken we telemedicine om met een pediater in Nairobi te communiceren. We houden al sinds december vorig jaar medische consultaties in real time tussen Guri El en Nairobi en tot nu toe zijn de resultaten positief.”

“Veel kinderen die we behandelen, zijn erg jong en moeten vaak nog borstvoeding krijgen. Moedermelk bevat vitale antilichamen die baby’s nodig hebben om infecties te bestrijden, en zonder borstvoeding zijn ze dus weerloos. We zitten echter in een situatie waar moeders zelf niets te eten hebben, en dus geen melk kunnen produceren. Dat betekent dat kinderen geen borstvoeding krijgen en erg kwetsbaar zijn.”

“Zo is er bijvoorbeeld het verhaal van een patiënt die we momenteel behandelen. De 7-jarige Bishaaro werd in kritieke toestand bij ons binnengebracht. Ze was erg zwak en had zweren over haar hele lichaam die allemaal ontstoken waren. Ze had ook leverproblemen en was zwaar anemisch. Na een aantal onderzoeken bleek bovendien dat ze leed aan kala azar, een tropische ziekte die wordt overgedragen door zandvliegen en dodelijk is als ze niet behandeld wordt.”

“We zijn onmiddellijk begonnen met de behandeling met medicatie en een bloedtransfusie. Maar dan begon ze uit neus en mond te bloeden. Ze verloor zo veel bloed dat we haar een tweede bloedtransfusie moesten geven. Nu is Bishaaro aan de beterhand en het bloeden is gestopt. We hopen allemaal van ganser harte dat ze volledig zal herstellen en gauw naar huis kan gaan.”

“Op dit moment krijgen we met heel wat uitdagingen te maken. Het zijn er zelfs zo veel dat ik er waarschijnlijk een hele dag zou over doen om ze op te sommen. Er zijn ouders die kiezen voor de traditionele geneeskunde en met hun kinderen naar traditionele dokters gaan, die de huid van de kinderen verbranden en erin snijden in een poging hen te genezen. Maar die wonden ontsteken, omdat het afweermechanisme van die kinderen nog niet volledig ontwikkeld is, waardoor ze sterven of met infecties allerhande in een vreselijke toestand bij ons terechtkomen. Er zijn ook ouders die hun kinderen terug meenemen voor hun behandeling voltooid is, en dan bij ons terugkeren als hun toestand erger wordt.”

“Ruimte is echter het grootste probleem. Op dit moment behandelen we in het ziekenhuis het grootste aantal patiënten sinds ik hier werk, en de ruimte is beperkt. We zitten door onze capaciteit heen en zijn constant op zoek naar manieren om de ondervoede patiënten af te scheiden van de patiënten met tbc of mazelen. Hen samen zetten, is immers geen optie.”

“Al die uitdagingen zijn dan wel enorm, maar we redden levens en we slagen erin veel van deze kinderen te helpen, die anders zeker gestorven zouden zijn.”