“‘Vrouwen van de revolutie’
‘Natuurlijk was ik bang toen ik in juli werd vrijgelaten’, vertelt de twintigjarige Ayat al-Gormezi. ‘De politie had me verzekerd dat ze me zouden vinden als ik zou spreken. ‘Vergeet wat er gebeurd is tijdens je gevangenschap. Onthoud dat je niet gefolterd werd’, zeiden ze tegen me.’
De studente, die intussen van de universiteit gebannen werd, werd één van de symbolen van de 14-februari-beweging (14-FB) in Bahrein toen ze werd gearresteerd. Haar misdaad: het voorlezen van een regimekritisch gedicht waarin koning Hamed al-Khalifa door de duivel op de vingers werd getikt omdat zelfs hij niet zo ver zou gaan.
Toch besloot ze te getuigen. ‘Wat heb ik nog te verliezen? Mijn zaak komt voor op 22 november, ze willen het verdict –één jaar celstraf- absoluut verhogen. En het is belangrijk om te blijven spreken, om te getuigen over de folteringen die voortgaan in de gevangenissen, tegen mannen en vrouwen, om een tegenstem te bieden tegen de leugens van de Khalifa-gestuurde pers.’
Ik zie haar ’s avonds terug op een conferentie voor vrouwen in de revolutie in de Al-Wefaq groep, een islamitische politieke beweging. Het zaaltje is afgeladen vol, en zelfs de nationale zender BahrainTV, met veel sarcasme ontvangen, is aanwezig.
Het centrale agendapunt is de aanklacht tegen het opgevoerde geweld tegen vrouwen, en hoe daarmee om te gaan. Doel: vrouwen een forum geven om te spreken, om frustraties en leed te delen. Ayat spreekt er, naast een journaliste, een leerkracht en de net vrijgelaten vice-voorzitster (Jalila Ali-Salman) van de leerkrachtenvereniging van Bahrein, allen ontslagen en gedetineerd.
‘Het is tijd dat de leerkrachten opstaan en getuigen over wat hen is aangedaan’, roept Jalila Ali-Salman op. ‘Overwin je angst en spreek. Dat is het enige wat helpt. Dat hebben de dokters ook gedaan, en zij zijn er in geslaagd om het verhaal voorbij de grens van Bahrein te brengen.’ Naast de dokters van Salmanya-hospitaal –die werden gearresteerd, gefolterd en opgesloten omdat ze gewonde demonstranten verzorgden- werden ook leerkrachten massaal ontslagen, gearresteerd en opgesloten. Omdat ze deelnamen aan de demonstraties op Pearl Roundabout of omdat ze de dag na de bloedige aanval van de demonstranten door de Saoedische troepen op 16 maart het werk hadden neergelegd. ‘Hoe konden we werken? We waren in shock dat onze overheid in staat was tot zulke afslachting’, hoorde ik meermaals.
Vrouwen spelen hier, net zoals in de revoluties in Egypte en Tunesië, mee een leidende rol in de revolutie. Nogal wat vrouwen die ik ontmoette kiezen voor de revolutie, en zetten hun familierol even opzij. Negen maanden nadat de 14FB opstond, worden vrouwen meer geviseerd en niet gespaard van arrestaties, slagen en verwondingen, folteringen in de gevangenissen.
‘Bahrein is een open en een gemengde sociale samenleving. Seculiere mensen zitten aan tafel met religieuze mensen. Maar de meeste vrouwen zijn wel moslim, en we beleven ons geloof ook volgens onze islamitische traditie. Ik hoef er geen tekening bij te maken dat er weinig terug te vinden is van het respect voor islamitische voorschriften naar vrouwen toe in de gevangenissen’, vertelt een activiste me.
‘Sommige van die religieuze regels moeten we opgeven om elkaar te beschermen. Er zijn strikte regels in lichamelijk contact tussen mannen en vrouwen. Maar ik heb tijdens de protesten in februari een wildvreemde jongen omhelsd om hem te beschermen tegen de politie. Het hielp toen, omdat ik als vrouw gerespecteerd werd, ik vraag me af of het nu nog zou helpen.’