Zuid-Afrika slachtoffer van eigen succes bij aidsbehandeling

Zuid-Afrika slachtoffer van eigen succes bij aidsbehandeling

Kerry Cullinan

24 augustus 2010

Bijna een miljoen Zuid-Afrikanen krijgen al aidsremmers, en dat aantal zal de komende tien jaar verdrievoudigen als de regering zich aan haar beloften houdt. Daarvoor is wel veel meer buitenlandse hulp nodig, en die stijging zit er niet meteen in.

De Zuid-Afrikaanse regering wil vanaf volgend jaar 80 procent van de hiv-dragers helpen die nood hebben aan een behandeling. Dat kost veel geld: volgens experts moet Zuid-Afrika per jaar ongeveer 215 miljoen euro extra vinden. Het Zuid-Afrikaanse ministerie van Financiën schat dat de vraag naar behandelingen tegen hiv in 2021 zal pieken. Het land zal dan ongeveer 3,2 miljard euro moeten uitgeven om alle seropositieven te behandelen. “De komende vijf tot tien jaar hebben we bijkomende middelen nodig”, concludeert Keith Cloete van het ministerie van Financiën van de provincie West-Kaap.

Stagnatie

Maar de internationale steun voor de bestrijding van hiv en aids lijkt te stagneren. In 2009 maakten donors 6 miljard dollar euro vrij, in 2008 nog 6,1 miljard, zegt de Kaiser Family Foundation, een Amerikaanse onderzoeksstichting die zich op medische vraagstukken toelegt.
Zuid-Afrika investeert dit jaar zelf 538 miljoen euro in acties tegen hiv en aids. Van het Pepfar, een belangrijk hulpprogramma van de Amerikaanse overheid, krijgt Zuid-Afrika nog eens 463 miljoen euro. Eind 2009 kondigde de Amerikaanse regering aan daar nog eens 95 miljoen euro bovenop te leggen om meer aidsremmers aan te maken, maar volgens het officiële Amerikaanse hulpagentschap Usaid is de kans klein dat die extra inspanning herhaald wordt.

Besparen

Zuid-Afrika en zijn donors lijken in de eerste plaats op zoek naar mogelijkheden om te besparen. Die zijn er: Zuid-Afrika gebruikt nu immers aidsremmers die zowat een vijfde meer kosten dan de goedkoopste middelen op de markt. Met name de verantwoordelijken van Pepfar drongen er altijd op aan dat Zuid-Afrika zijn aidsremers bij gevestigde producenten aankocht.
Maar de uitdaging blijft enorm, en dat heeft veel te maken met het gebrek aan overtuigende resultaten op het vlak van preventie. Het aandeel zwangere vrouwen met hiv liep de afgelopen vier jaar bijvoorbeeld wel enigszins terug in Zuid-Afrika, maar lang niet genoeg om het tij te keren. Experts oordelen dat er meer geld moet gaan naar preventieprogramma’s als de besnijdenis van mannen en het verhinderen van de besmetting van baby’s tijdens de geboorte, naast preventie bij risicogroepen als homo’s, drugsgebruikers en prostituees.