Hollande heeft spierballen te laat laten rollen

Het succes van het Front National toeschrijven aan de vluchtelingencrisis, de terroristische aanslagen in Parijs of de reacties op beide is kortzichtig én een politieke daad op zich. Niet Hollande’s recente spierballengerol maar zijn eerdere onvermogen om te strijden voor een ander Europa heeft het bedje van extreem-rechts gespreid, zegt Ferdi De Ville deze week in zijn column.

  • © Brecht Goris © Brecht Goris

Het Front National van Marine Le Pen is dus zoals verwacht als grootste partij uit de eerste ronde van de regionale verkiezingen in Frankrijk gekomen. Sommige kortzichtige analyses schrijven dit toe aan de impact van de aanslagen in Parijs.

Op links wordt soms gezegd dat de gespierde reactie daarop van Frans President François Hollande de ideeën van het FN verder heeft gelegitimeerd.

Op rechts wordt het succes van het FN dan weer vaak toegeschreven aan de vluchtelingenstromen van de voorbije maanden, waar de Europese Unie te weinig aan zou doen. Dat zou er toe leiden dat kiezers zich wenden tot extreem-rechtse partijen die beloven zelf de grenzen dicht te gooien.

Misschien hebben deze factoren een beetje bijgedragen aan de verkiezingsoverwinning van het FN zondag. Maar het probleem met deze analyses is dat het FN natuurlijk al op kop lag in de peilingen voor de aanslagen in Parijs. En dat het FN anderhalf jaar geleden ook al de grootste partij was geworden bij de Europese Parlementsverkiezingen. Voor Charlie Hebdo en de toename van het aantal vluchtelingen uit Syrië en omliggende landen dus.

Eerder dan het resultaat van recente schokken, is het succes van het FN dan ook het gevolg van de zwakte van de traditionele partijen. Hollande is aan de macht gekomen omdat de Fransen genoeg hadden van de vorige president Nicolas Sarkozy. Die is nu opnieuw zijn centrumrechtse uitdager, go figure out. President worden was niet moeilijk, de echte test voor Hollande volgde nadien. En die heeft hij gefaald.

De nooit gevoerde slag om Europa

Hollande had in zijn campagne in aanloop naar de presidentsverkiezingen van 2012 beloofd om Europa te veranderen door de confrontatie aan te gaan met Merkel. Terecht, enkel binnen een ander Europa (in combinatie met binnenlandse hervormingen) zou het mogelijk worden om in Frankrijk de lage groei en hoge werkloosheid aan te pakken. Het zou dus uit zijn met Merkozy. Daar is niets van in huis gekomen. Merkozy werd gewoon vervangen door (het minder lekker bekkende) Merkollande.

Omdat Hollande het heeft nagelaten de strijd aan te gaan met een Europese koers die de zwaksten treft, kan het FN die leemte vullen met een scherp, makkelijk anti-Europees discours.

Die teleurstelling over de onwil of onkunde van Hollande om zelfs maar te proberen Europa een andere koers op te sturen druipt van de pagina’s van het nieuwste boek van Thomas Piketty: “De Slag om Europa”. Dit boek bundelt de “Europa”-columns van de ondertussen wereldvermaarde Franse econoom vanaf het uitbreken van de financiële crisis in 2008 tot aan de vluchtelingencrisis enkele weken geleden.

Maar goed dat de man zo’n groot succes heeft gehad met zijn boek “Kapitaal in de 21e eeuw”, want je zou hem een depressie toeschrijven na het lezen van zijn columns die wanhopig op dezelfde nagel kloppen.

Het is dat complete onvermogen om de beloofde verandering te realiseren dat een vruchtbare bodem is voor het FN, dat vooral groeit in voormalige socialistische bastions. Omdat Hollande het heeft nagelaten de strijd aan te gaan met een Europese koers die de zwaksten treft, kan het FN die leemte vullen met een scherp, makkelijk anti-Europees (en uiteraard ook anti-globalistisch en anti-immigratie) discours.

De kiezer vindt altijd een alternatief

En dan helpt het inderdaad niet om wel de handschoen op te nemen in het veiligheidsthema, waarover het FN eigenaarschap heeft. Hollande’s spierballengerol komt te laat. Het is jammer dat er een aanslag in Parijs nodig was voordat hij heeft gedurfd in te gaan tegen de strakke Europese begrotingsdiscipline, door te stellen dat het veiligheidspact prioriteit heeft over het stabiliteitspact.

Om het even scherp te stellen: in Griekenland hebben in 2012 ongeveer evenveel mensen méér zelfmoord gepleegd vergeleken met 2008, dan het aantal slachtoffers in Parijs (en al deze doden zijn uiteraard te betreuren). In de Middellandse Zee zijn de voorbije jaren een veelvoud aan bootvluchtelingen verdronken. Maar noch de humanitaire crisis in Griekenland noch de dramatische vluchtelingencrisis hebben geleid tot het in vraag stellen van de begrotingsorthodoxie.

Het interpreteren van de overwinning van het FN als een reactie op de vluchtelingen- of terrorismecrisis is louter politieke strategie.

Bart De Wever heeft dan ook gelijk dat deze verkiezingen opnieuw een signaal aan Europa zijn. Maar dan niet (enkel) over de vluchtelingenaanpak, alswel over de economische koers. Dat waren de dubbele verkiezingsoverwinning van Syriza trouwens ook. Toen klonk het echter niet dat de Europese regels moeten worden aangepast, maar dat de Grieken zich aan die regels moeten houden. Het interpreteren van de overwinning van het FN als een reactie op de vluchtelingen- of terrorismecrisis is dan ook louter politieke strategie.

De les voor links is dat indien zij geen echt alternatief biedt en niet bereid is de confrontatie aan te gaan, de verliezers van Europese integratie en globalisering zich tot extreme alternatieven zullen wenden. De les voor Europa is dat als het bijdraagt tot het verdwijnen van betekenisvolle alternatie tussen links en rechts (omdat beleid in een no alternative keurslijf zit), de kiezer altijd wel een alternatief zal vinden. Uiteindelijk één dat Europa zelf op de schop gooit.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

  • Ferdi De Ville is docent Europese Studies aan de Universiteit Gent. Hij is gespecialiseerd in vraagstukken omtrent Europees handelsbeleid, Sociaal Europa en de euro.

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.