Laat duizend boeken bloeien


jvd
26 april 2007
Het blijft China-boeken regenen, ook bij ons. In de recente oogst vinden we Volksrepubliek van verlangen van Catherine Vuylsteke. Wie op een aangename manier wil bijleren over China is hier aan het juiste adres. De ondertitel Ontmoetingen in het hedendaagse China geeft het al aan: het boek doet verslag van een aantal ontmoetingen. Zo’n opzet kan China enkel goed weergeven als de selectie van die ontmoetingen “juist” is.
Dat is hier het geval, en dat verbaast niet echt. Vuylsteke heeft immers kennis van zaken: als studente sinologie trok ze meer dan twintig jaar geleden al voor het eerst naar China en ze spreekt mandarijns, waardoor ze met heel wat Chinezen in gesprek kan treden. Bovendien ging ze voor dagblad De Morgen geregeld naar het Rijk van het Midden terug én kon ze rekenen op de steun van vriend en collega-sinoloog Karel De Pauw, die over de meer systematische geest beschikt om de juiste hoofdlijnen te trekken –bijvoorbeeld dat de dagongzai, de tientallen miljoenen migrantenarbeiders “de alfa en omega van China’s onwaarschijnlijke bloei zijn”.
Met de juist gekozen ontmoetingen krijgen we zicht op het “Drieklovenland”, de kloof tussen stad en platteland, arbeid en kapitaal, kust en binnenland, in al zijn schoonheid en lelijkheid. Rijkdom en armoede in allerlei betekenissen. En vermits Vuylsteke heeft geleerd dat alles relatief toegankelijk te formuleren, krijg je China op aangename en redelijk gepersonaliseerde wijze aangereikt.
Academischer van inslag is China, inzicht in zijn doorbraak van de Leuvense professor economie Sylvain Plasschaert. ‘Tarwe en grove granen domineren’, lezen we bijvoorbeeld ten noorden van een stippellijn op een van de kaarten in het boek. Plasschaert beschrijft de weg die China heeft afgelegd de voorbije zestig jaar en verliest daarbij weinig cruciale zaken uit het oog. Hij schetst bovendien geen zwartwitbeeld, maar heeft oog voor positief en negatief.
Bijvoorbeeld als hij de regeringsaanpak beschrijft: het pragmatisme, en het bijna experimentele uittesten van wat werkt en wat niet werkt, worden recht gedaan. Ook wordt erkend dat er door de modernisering tot nu toe meer jobs vernietigd werden dan er nieuwe werden geschapen, zij het dat die nieuwe jobs wel heel wat productiever zijn. Plasschaert vindt ook dat we er eerder voor moeten pleiten dat China de individuele mensenrechten respecteert, dan dat het onze vorm van democratie overneemt. Plasschaerts boek is ook voor niet-academici vlot leesbaar.
Volksrepubliek van Verlangen door Catherine Vuylsteke is uitgegeven door Meulenhoff/Manteau. 267 blzn. ISBN 978 90 8542 094 1
China, inzicht in zijn doorbraak door Sylvain Plasschaert is uitgegeven door Davidsfonds. 295 blzn. ISBN 978 90 5826 455 8