Moses Isegawa is een succesvol Nederlandse schrijver –al betekent dat niet dat hij in het Nederlands schrijft. Wie niet horen wil, Isegawa’s jongste boek, is een aangrijpend verhaal over de onvoorstelbare gruwel van de oorlog die al veel te lang woedt in Noord-Oeganda. Het boek is een roman en geen reportage, al is het fictieve Leger van de Heilige Geest voor elke lezer meteen herkenbaar als het al te reële Lord’s Resistance Army van Joseph Kony.
Isegawa vat de sfeer van dreiging, terreur en meedogenloos geweld in een verhaal dat zich grotendeels binnen een kleine dorpsgemeenschap afspeelt, waar een kleine patrouille van het opstandelingenleger de boodschap van een nieuwe geweldcampagne brengt. Een moedige directrice, een niet al te krachtige zoon, een heel directe lerares en een ongrijpbare regeringsvertegenwoordiger vormen het kwartet personages dat de burgerbevolking van de regio vertegenwoordigt.
Gaandeweg wordt duidelijk dat de kloof tussen burgers en opstandelingen véél kleiner is dan je op het eerste gezicht zou denken of willen. Dat leidt tot een ontknoping die –na al wat je de tientallen pagina’s daarvoor las– niet geheel geloofwaardig klinkt wegens te vergevingsgezind. Bij tweede lezing dringt de vraag zich echter op of je als westerse lezer wel genoeg weet van de reacties en de verwachtingen van de slachtoffers om dat oordeel te vellen.
Het herinnert aan de botsing tussen internationale mensenrechtengroepen en het internationale rechtshof in Den Haag die Kony onverkort willen berechten voor zijn misdaden, terwijl de Oegandezen vooral een einde aan de oorlog willen, ook al zou dat betekenen dat Kony straffeloos vertrekt naar een of ander asielland. Alleen al hierom is dit boek een aanrader.
Wie niet horen wil door Moses Isegawa is uitgegeven door De Bezige Bij. 269 blzn. ISBN 978 90 324 1934 1