Asielsysteem Slovakije staat op instorten (VN)
Pavol Stracansky
14 mei 2004
Het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen van de VN (UNHCR) in Slovakije waarschuwt dat het Slovaakse asielbeleid zal bezwijken onder de toevloed van asielzoekers die Slovakije gebruiken als uitvalsbasis voor de EU. Het grote aantal asielzoekers is een makkelijke prooi voor mensenhandelaars.
Slovakije is een transitplaats op een van de grote mensensmokkelroutes uit Azië naar West-Europa. Vorig jaar kwam er een recordaantal van 10.300 vluchtelingen toe uit landen als Rusland, Tsjetsjenië, India en Afghanistan, en dat terwijl de zes vluchtelingenkampen in het land samen maar zijn voorzien op 2000 vluchtelingen. Volgens het UNHCR ‘verdwenen’ er daarvan meer dan 9.000 naar het westen vooraleer hun asielaanvraag kon worden verwerkt. De organisatie gelooft dat ze door mensensmokkelaars naar landen als Duitsland en Groot-Brittannië zijn gebracht.
Door de toetreding tot de EU op 1 mei zal het land nog een grotere stroom van vluchtelingen te verwerken krijgen. De Europese regels stellen immers dat elke vluchteling die al in een EU-lidstaat asiel aanvroeg en dat opnieuw probeert in een tweede, teruggezonden naar het land waar hij de eerste aanvraag indiende. Voor de identificatie van de vluchtelingen gebruikt Slovakije nu ook Eurodac - een databank met vingerafdrukken van vluchtelingen die in een van de EU-staten asiel hebben aangevraagd.
Het UNHCR vreest dat het al overbelaste asielsysteem van Slovakije de toevloed van teruggezonden vluchtelingen niet zal aankunnen. Zolo Mikes, woordvoerder voor de UNHCR vreest voor een paradijs voor mensensmokkelaars. Mensen die naar het westen zijn gevlucht, zullen naar hier worden teruggezonden en terechtkomen in overbevolkte kampen. Er zal geen plaats voor hen zijn, en eens op straat zullen mensensmokkelaars deze mensen oppikken, zegt hij.
Mikes vreest dat het asielsysteem op instorten staat. De UNHRC vraagt de oprichting van meer opvangkampen en meer personeel om de asielaanvragen te verwerken.
De vluchtelingenstroom in Slovakije zal nog toenemen nu het land lid is van de EU, zegt Ivan Dracka, directeur van het Gabcikovo-vluchtelingenkamp in het zuidwesten van het land, vlakbij de Hongaarse en Oostenrijkse grens. De vluchtelingen denken dat ze vrij over de grenzen kunnen, hoewel dat niet klopt omdat de Schengenakkoorden die vrij grensverkeer regelen de eerstvolgende drie of vier jaar nog niet op Slovakije van toepassing zijn. Dracka stelt dat de capaciteit van zijn kamp, waar momenteel plaats is voor 800 vluchtelingen, opgevoerd moet worden.
Het Slovaakse Migratiebureau, het verantwoordelijke overheidsorgaan, zegt dat de UNHCR overdrijft. Slovakije verbetert haar faciliteiten en administratieve capaciteiten voor de opvang van vluchtelingen voortdurend, zegt het hoofd van het Migratiebureau, Bernard Priecel. Wat de UNHCR niet zegt, is dat niet iedereen wordt teruggestuurd naar Slovenië, maar deels ook naar de landen van waaruit ze ons land bereikten. Priecel vindt ook de meldingen over mensensmokkel overdreven en stelt dat deze mensen Slovenië vrijwillig verlaten.