Bangladesh ontmoedigt textielarbeiders zich te organiseren

‘De Bengalese regering moet dringend juridische en praktische hindernissen voor het vormen van vakbonden wegnemen’, zegt HRW in een gisteren (woensdag) uitgegeven verklaring.

Bij het instorten van het gebouw Rana Plaza in 2013 vielen 1100 doden en veel gewonden. Een paar maanden later beloofde Bangladesh aan de Europese Unie om werk te maken van betere arbeidsomstandigheden en verantwoord ondernemerschap. De wet in Bangladesh kent echter nog steeds strikte beperkingen op het gebied van vakbonden. Een schending van het internationaal recht, stelt HRW.

‘We moeten niet vergeten dat geen enkele van de fabrieken die in het Rana Plaza-gebouw zat, een vakbond had’, zegt Phil Robertson, plaatsvervangend Azië-directeur bij HRW. ‘Als deze arbeiders meer mogelijkheden hadden gehad om hun stem te laten horen, hadden ze een weerwoord gehad tegen hun managers. Die eisten dat ze weer aan het werk gingen in het gebouw waarin een dag eerder grote scheuren waren ontstaan.’

Bureaucratie

‘De wet vereist dat een onredelijk hoog percentage van 30 procent van de werknemers in een fabriek moet instemmen met de vorming van een vakbond.’

Slechts ongeveer 10 procent van de meer dan 4500 textielfabrieken in Bangladesh heeft een geregistreerde vakbond. Veel textielarbeiders hebben geprobeerd vakbonden op te richten, maar de overheid keurt aanvragen vaak af. HRW sprak deze maand met minister van Arbeid Mohammed Mujibul Haque, die ontkende dat het te moeilijk is een vakbond te registreren. Volgens de mensenrechtenorganisatie zei Haque dat de meeste mensen die een aanvraag indienen ‘geen idee hebben wat een vakbond is.’

HRW wijst erop dat de wetgeving in Bangladesh een grote barrière vormt voor het oprichten van bonden. ‘De wet vereist dat een onredelijk hoog percentage van 30 procent van de werknemers in een fabriek moet instemmen met de vorming van een vakbond. En de registratieprocedures zijn excessief. De gronden waarop een registratie afgewezen kan worden, zijn vaag omschreven.’

Reputatieschade

Fabrieken bedreigen vakbonden en hun leden en hoeven daarvoor geen verantwoording af te leggen, zegt HRW. De mensenrechtenorganisatie publiceerde hierover vorig jaar een uitgebreid onderzoek.

HRW roept de Europese Unie, de Verenigde Staten en Canada, de belangrijkste exportlanden voor de Bengalese textielsector, op om de druk op het land op te voeren en hervorming van de wetgeving af te dwingen. ‘Het dwarsbomen van onafhankelijke vakbonden is slecht voor bedrijven, werknemers en de internationale reputatie van Bangladesh’, zeg Robertson. ‘Het land moet laten zien dat het de politieke wil heeft om arbeiders toe te staan gebruik te maken van hun rechten. Fabriekseigenaren die dat dwarsbomen, mogen daar niet ongestraft mee wegkomen.’