Bevroren veengebieden in Europa naderen kritiek kantelpunt

Onderzoek in Nature waarschuwt dat permanent bevroren veengebieden in Europa en West-Siberië veel dichter bij een klimaatomslagpunt zijn dan eerder werd aangenomen.

Zelfs bij gematigde opwarmingsscenario’s kunnen grote delen van Noord-Europa en West-Siberië binnen enkele decennia ‘ongeschikt’ worden voor permafrost-veengebieden.

Dat is een groot risico, aangezien deze bevroren veengebieden tot wel 39 miljard ton koolstof opslaan – dat is twee keer zoveel als alle Europese bossen bij elkaar. Zodra de veengebieden ontdooien komen broeikasgassen zoals CO₂ en methaan snel in de atmosfeer, waardoor de mondiale temperatuur verder omhoog schiet en de klimaatverandering verder versnelt.

Een nieuwe studie, geleid door de Universiteit van Leeds, gebruikt de modernste klimaatmodellen om mogelijke toekomstige klimaatomstandigheden van deze regio’s en de waarschijnlijke impact daarvoor op de permafrost-veengebieden te analyseren.

Koud en droog

De voorspellingen laten zien dat, zelfs met de grootste inspanningen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, het klimaat van Noord-Europa tegen 2040 niet langer koud en droog genoeg zal zijn om het veenpermafrost in stand te houden.

‘De snelheid waarmee het klimaat ontwricht wordt, kan worden beperkt en zelfs gedeeltelijk worden teruggedraaid door een krachtig beleid om de klimaatverandering te beperken.’

Uit de verschillende emissiescenario’s die in de studie werden bekeken, blijkt dat deze kwetsbare ecosystemen op de rand van de afgrond staan, zegt hoofdauteur van de studie Richard Fewster. Hij is onderzoeker aan de Geografiefaculteit van de Universiteit van Leeds. ‘Zelfs gematigde uitstoot en opwarming leidt tot wijdverbreid verlies van geschikte klimaten voor veenpermafrost tegen het einde van deze eeuw.’

Toch benadrukt de studie, die vandaag is verschenen in Nature Climate Change, het belang van uitstootbeperkingen en de strijd tegen de klimaatverandering. Die twee aspecten zijn mee bepalend voor de snelheid en omvang van de dooi van de permafrost-veengebieden.

‘Daarom mogen we de handdoek niet in de ring gooien’, zegt Fewster. ‘De snelheid waarmee het klimaat ontwricht wordt, kan worden beperkt en zelfs gedeeltelijk worden teruggedraaid, door een krachtig beleid om de klimaatverandering te beperken.’

Stevige maatregelen om de uitstoot te verminderen kunnen helpen een geschikt klimaat te behouden voor permafrost-veengebieden in de noordelijke delen van West-Siberië, een regio waar 13,9 miljard ton koolstof ligt opgeslagen.