Chinese autoriteiten beloven geslachtsbepaling aan te pakken

‘Ik heb veel onvruchtbare meisjes behandeld die verschillende abortussen hebben ondergaan, enkel om een jongen te krijgen.’

Plattelandsdokters in de provincie Shandong in Oost-China zijn betrapt op de illegale aanschaf van zogenaamde B-ultrageluidsmachines, die bij dorpelingen thuis worden verstopt. Dat tekende het staatspersbureau Xinhua op uit de mond van Lian Fang, een gynaecoloog die tevens politiek adviseur is in de provincie Shandong.

Met deze machines kunnen dokters de sekse van een ongeboren kind vaststellen. Ongeboren meisjes worden doorgaans geaborteerd, aldus Lian, die erover sprak op het dubbele congres van de provinciale wetgevende vergadering en het provinciale advieslichaam. Ze zei: ‘Ik heb veel onvruchtbare meisjes behandeld die verschillende abortussen hebben ondergaan, enkel om een jongen te krijgen.’

Ieder dorp

Volgens de autoriteiten zijn er nu gemiddeld 116 jongens voor 100 meisjes.

Dat deze apparatuur wordt gebruikt, is niet nieuw, zegt Jan van der Putten, Nederlandse journalist en China-expert. ‘In de jaren negentig werd het zo goedkoop dat ieder dorp er eentje aanschafte’

‘Het was eigenlijk bedoeld om te controleren of vrouwen wel een spiraaltje inhadden, nadat ze een kind hadden gekregen. Maar al snel werd ontdekt dat je er ook mee kon zien of er een jongetje of een meisje op komst was.’

Gezien de traditionele voorkeur voor jongens, ging het aantal abortussen snel omhoog, waardoor er in heel China op elke 100 meisjes maar liefst 121 jongens werden geboren. Volgens de autoriteiten zijn er nu gemiddeld 116 jongens voor 100 meisjes, een overschot van 34 miljoen mannen. Dat is erg, aldus Lian, omdat het leidt tot slechte huwelijken, mensenhandel en grotere leeftijdsverschillen tussen echtgenoten, waardoor onvruchtbaarheid toeneemt.

Illegaal

‘Het bepalen van het geslacht was vanaf het begin al illegaal,’ zegt Van der Putten, ‘maar dat verbod werd vaak ontdoken. Er zijn veel mobiele kliniekjes, die met zo’n apparaat rondtrekken.’

Volgens de Nationale Commissie voor Gezondheid en Familieplanning komen daar de buitenlandse organisaties nog bij die aanbieden om het geslacht te bepalen op basis van een bloedmonster dat kan worden opgestuurd. De Commissie zal hier hard tegen optreden, onder meer door het verwijderen van advertenties op internet.

Boemerang

Echtparen waarvan een van beide zelf enig kind is, mogen nu twee kinderen krijgen. Het is echter te weinig en te laat.

Feit is in elk geval dat de beruchte eenkindpolitiek van China als een boemerang op het land terugkeert. Er zijn te weinig mensen om de bevolking op peil te houden. Economisch is dat een enorm probleem. Steeds minder kinderen moeten de ouderen verzorgen.

‘Het wordt een grote ramp’, zegt Van der Putten. ‘De overheid realiseert zich dat, en heeft het beleid daarom versoepeld. Echtparen waarvan een van beide zelf enig kind is, mogen twee kinderen krijgen. Het is echter te weinig en te laat. Ontzettend weinig mensen geven zich hiervoor op. In Sjanghai komt 90 procent van de echtparen hiervoor in aanmerking, maar slechts 5 procent heeft zich hiervoor opgegeven.’

Dit is ook de reden dat de overheid openlijk optreedt tegen dit soort illegale geslachtsvaststellingen, ook al is abortus zelf toegestaan. ‘Vroeger waren er quota voor het aantal kinderen dat niet geboren werd. Nu zijn er quota voor het aantal dat wel geboren wordt. Maar het helpt niet. Economische ontwikkeling zou veel nuttiger zijn. Veel mensen willen geen kinderen omdat het gewoon te duur is geworden in de steden.’

Volgens het persbureau Xinhua komt de voorkeur voor jongens uit ‘duizenden jaren van feodale waarden die nog steeds een schaduw werpen over de attitudes van mensen’.