Liu Xiaobo, die momenteel in de Chinese gevangenis zit wegens 'het aanzetten tot het ondermijnen van de staatsmacht' kreeg de Nobelprijs voor de Vrede 2010 ‘voor zijn lange en geweldloze strijd voor fundamentele mensenrechten in China’.
Met die formulering verwijst het Nobelprijscomité niet alleen naar het initiatief Charta08, waarvan Liu initiatiefnemer en voornaamste auteur was, maar ook naar zijn betrokkenheid bij de protesten op het Tien An Men plein in 1989. Hij is ook een stichtend lid van de Chinese PEN-vereniging.
Liu Xiaobo werd in december 2008 gearresteerd en op 25 december 2009 tot elf jaar cel veroordeeld wegens zijn leidende rol in Charta08. Dat document bevat een vlijmscherpe kritiek op het autoritaire karakter van het Chinese staatsbestel en een oproep om tot fundamentele hervormingen over te gaan. De ondertekenaars van het manifest stellen dat de basiswaarden democratie, mensenrechten, gelijkheid, vrijheid, republikeinse staatsvorm en grondwettelijk bestuur moeten zijn. Daarop formuleren ze 19 voorstellen om tot een grondig herwerkte Chinese staat te komen. Lees de tekst in het Engels hier.
De Chinese regering waarschuwde Geir Lundestad, de directeur van het Nobel Instituut, adt een eventuele toekenning van de Nobelpris aan Liu Xiaobo gezien zou worden ‘als een onvriendelijke daad’ die de relaties tussen China en Noorwegen zou schaden. Of en wanneer Liu in de gevangenis van Jinzhou, op vijfhonderd kilometer van Beijing, op de hoogte gesteld zal worden van de Nobelprijs is nog onduidelijk.