Crisis tussen Colombia en Venezuela spitst zich toe
Humberto Márquez
16 januari 2005
De diplomatieke crisis tussen Venezuela en Colombia zet een domper op de handel tussen de twee buurlanden. Ook gemeenschappelijke ontwikkelingsprogramma’s komen in gevaar. Aanleiding is de rel om de ontvoering van een Colombiaanse guerrillaleider in de Venezolaanse hoofdstad Caracas.
De Venezolaanse president Hugo Chávez eist een formele verontschuldiging van zijn Colombiaanse ambtsgenoot Álvaro Uribe. De Venezolaanse ambassadeur in Bogotá is teruggeroepen. Chávez kondigde vrijdag aan dat de Venezolaanse overheid de aankoop van voedingsmiddelen in Colombia en alle gemeenschappelijke projecten bevriest. Venezuela heeft vrijdag aan de grens met Colombia al 37 vrachtwagens met ongeveer een miljoen liter brandstof voor Colombia aan de ketting gelegd. De vracht behoort toe aan smokkelaars waartegen de Venezolaanse overheid eigenlijk sowieso wil optreden, maar de uitzonderlijke actie toont aan dat Venezuela het spel hard wil spelen. Het grensverkeer tussen Colombia en Venezuela wordt beperkt, en de Colombiaanse ordediensten mogen geen stap meer op Venezolaans grondgebied zetten.
Rodrigo Granda, de nummer twee in de internationale structuur van de Colombiaanse rebellenbeweging FARC, werd op 13 december ontvoerd in Caracas. Het conflict escaleerde pas echt toen de Colombiaanse vicepresident Francisco Santos en minister van Defensie Jorge Uribe de voorbije week toegaven dat ze huurlingen hadden ingeschakeld voor de actie. Daaronder bevonden zich Venezolaanse militairen en politieagenten.
Granda woonde al een jaar in Caracas. Volgens Carlos Romero, een expert in de relaties tussen Colombia en Venezuela, is de Colombiaanse regering Granda in Caracas gaan halen om Washington te bewijzen dat het haar menens is met de strijd tegen de rebellen. De VS financieren een groot deel van de strijd tegen de Colombiaanse drugsmaffia en indirect ook de acties tegen de opstandelingen.
In een reactie op de maatregelen die de Venezolaanse president Chávez vrijdag bekend maakte, stuurde de Colombiaanse regering vrijdagavond een mededeling rond waarin ze stelt dat ze de soevereiniteit van Venezuela niet heeft geschonden en alleen legitieme middelen heeft gebruikt om Granda in handen te krijgen. Chávez heeft al laten weten geen vrede te nemen met die officiële reactie vanuit Bogotá. Volgens de Colombiaanse radiozender Caracol is de Colombiaanse president Uribe bereid in een persoonlijk onderhoud met Chávez de zaak uit te praten.
De Colombiaanse politicoloog Alfredo Rangel oordeelt dat de relaties tussen Colombia en Venezuela sinds 1987 nooit meer zo slecht zijn geweest. In augustus 1987 kwam het bijna tot een gewapend treffen tussen de twee landen nadat een Colombiaans korvet zich in een betwiste zone in de Golf van Venezuela had gewaagd.
Niet alle Venezolanen zijn het eens met de aanpak van Chávez.
Moisés Bittán, de voorzitter van de Venezolaans-Colombiaanse Kamer van koophandel, vindt de maatregelen die zijn president vrijdag aankondigde “overdreven” en riep op tot kalmte. Volgens Bittán mag de crisis de handel en grote gemeenschappelijke projecten als de aanleg van een aardgasgasleiding tussen de twee landen niet in gevaar brengen. Dat in juli 2004 besloten project moet de komende twee jaar 100 tot 130 miljoen euro investeringen aantrekken.
De handel tussen Venezuela en Colombia is goed voor bijna 2 miljard euro. De handelsbalans slaat door in het voordeel van Colombia. (PD)