De septemberverklaring van de Taliban

Nieuws

De septemberverklaring van de Taliban

De septemberverklaring van de Taliban
De septemberverklaring van de Taliban

Maandag 28 september werd een hele dag gevochten tussen Afghaanse Taliban en Afghaanse veiligheidstroepen in de belangrijke noordelijke stad Kunduz. De Taliban namen de stad in, uitgerekend een dag voor de eerste verjaardag van de regering van nationale eenheid. Het Belgisch leger was jarenlang actief in Kunduz.

Kort na middernacht, maandag 28 september, vielen de Taliban op drie strategische punten de Kunduz, de vijfde stad van Afghanistan, aan.Tot vorig jaar waren hier Belgische militairen gelegerd, die onder andere actief betroken waren bij het Provincial Reconstruction Team en later bij de opleiding en begeleiding van Afghaanse militairen.

De aanval kadert in een toenemende militaire activiteit van de Taliban in de noordelijke provincies de voorbije maanden. Volgens sommige waarnemers controleerden de Taliban voor vandaag al bijna 70 procent van provincie.

Link

Lees ook: De lange oorlog van Afghanistan is nog niet voorbij

Eerder dit jaar was er al eens een actie waarbij de militanten van de Taliban gevaarlijk dicht bij de stad Kunduz genaderd waren, maar toen kon het leger de aanval vooralsnog afslaan. Toch kwam de aanval van vandaag nog als een verrassing, aangezien de actie niet past binnen de militaire strategie van de Taliban. Terrein bezetten en verdedigen vraagt normaliter te veel mensen en middelen, zeker als het om grote, stedelijke centra gaat.

De witte vlag wappert

In de loop van de dag werden verschillende gebouwen ingenomen door de Taliban. Ooggetuigen meldden de inname van een  middelbare school, een belangrijk ziekenhuis, de Universiteit van Kunduz en overheidsgebouwen, waaronder het gebouw van de provinciegouverneur. Een radiostation dat vooral inzette op uitzendingen voor vrouwen werd in de as gelegd en de gevangenis van Kunduz werd ingenomen en alle vijfhonderd gevangen werden vrijgelaten. De witte vlag van de Taliban werd op meer dan een plaats gehesen.

Tegen de avond kwam dan het nieuws dat de stad helemaal in handen gevallen was van de Taliban en dat de regeringstroepen zich uit de stad teruggetrokken hadden, ‘om burgerslachtoffers te vermijden’. Op Twitter verschenen de eerste berichten over de “bevrijding” van Kunduz, en de huidige leider van de Afghaanse Taliban, Mullah Akhtar Muhammad Mansoer, verpreidde meteen een mededeling waarin de inwoners van Kunduz gevraagd werden hun normale bezigheden verder te zetten en te vertrouwen op zijn strijders om hun bezit, waardigheid en leven te bechermen.

‘De burgers van Kunduz moeten er zich bewust van zijn dat het Islamitische Emiraat [zoals de Taliban zichzelf nog steeds omschrijven] niet van plan is om hun bezit te schaden, om buitenrechtelijke executies uit te voeren of om de huizen van de burgers te plunderen of te schenden. Wie de huidige militaire situatie misbruikt voor dat soort misdaden, is geen moedjahedien.’

Pasjtoenen in het noorden

Intussen zouden er ook al enkele honderden extra soldaten toegekomen zijn om de strijd met de Taliban aan te gaan, al is de vraag hoe een eventuele snelle herovering van Kunduz kan verlopen zonder grote aantallen burgerslachtoffers, aangezien de Taliban volgens sommige bronnen intrekken bij mensen thuis.

Overigens werden ook vrij snel de eerste selfies-met-Taliban verspreid via sociale media. De Taliban kunnen rekenen op een zekere achterban in Kunduz, aangezien het de enige stad met een Pasjtoense meerderheid is in het noorden. De verovering van de stad in 2001 door de Noordelijke Alliantie onder leiding van huidig vice-president Dostum heeft door zijn brutaliteit ook diepe wonden geslagen, vooral in de Pasjtoense gemeenschap, die ook jaren later nog af te rekenen had met moeilijkheden om hun grond- en huisbezit terug te krijgen.

Bij de inname van de stad zouden de Taliban volgens niet bevestide berichten twee vrouwelijke ngo-medewerksters gedood hebben en/of een vrouwelijke dokter. Ze zouden ook overheidsgebouwen en een elektriciteitscentrale in brand gestoken hebben. Maar het is op dit moment uiterst moeilijk om een goed zicht op de situatie in de stad te krijgen.

Kritiek op jarenlange Navo-missies in Kunduz

Opvallend is dat er wereldwijd meteen een Twitterstorm op gang kwam, waarbij de Nederlandse twitteraars heel erg afgaven op de beslissing van het Nederlandse kabinet om agenten te trainen in Kunduz die niet mochten deelnemen aan de oorlog. De Pakistaanse twitteraars kunnen hun schadenfreude niet bedwingen nu de Afghaanse regering een nederlaag lijdt die ze volgens veel Pakistani niet op Islamabads rekening kan schrijven.

Vanuit België was er opvallend weinig reactie. Dat zou te maken kunnen hebben met het feit dat de Belgische media de naam Kunduz niet zo bekend gemaakt hebben als de Nederlandse collega’s. Nochtans was Kunduz gedurende jaren één van de speerpunten van de Belgische aanwezigheid in Afghanistan. Een zeventigtal instructeurs werden er ingezet in zogenaamde Operationele Mentoring & Liaison Teams (OMLT), waarbij de Belgische militairen samen met Afghaanse troepen-in-opleiding het terrein op gingen.

In een artikel op deredactie.be van twee jaar geleden (4 oktober 2013) schrijft de VRT dat toenmalig minister van Defensie Pieter De Crem ‘tevreden is over het werk dat de Belgische soldaten in Kunduz hebben verricht. “Ik zou zeggen over onze Belgen: job goed gedaan. Ook internationaal wordt gezegd dat we het goed hebben gedaan. Onze opleidingsmethodes worden ook overgenomen door andere landen.” Ook wat het niveau van de Afghaanse soldaten betreft, is De Crem tevreden. “Naar Afghaanse normen kunnen we spreken van een succes. Dat land is in tien jaar tijd van een middeleeuwse clanstructuur naar een 21e-eeuwse structuur gebracht. Nu kunnen ze een nieuwe veiligheidsstructuur opbouwen.”

De bijtende commentaren over de nutteloosheid van de investeringen in Kunduz zouden dus evengoed de Belgische missie kunnen gelden. Want de Belgische militairen leidden Afghaanse collega’s op die wel mochten en moesten vechten tegen de opstandelingen, maar bij de gecoördineerde aanval van vandaag blijkbaar ook niet opgewassen waren tegen de Taliban.