Drijvende klaslokalen voor sloppenwijken

In sloppenwijken, die zich vaak in waterrijke gebieden bevinden, is gebrek aan scholing één van de grootste pijnpunten. De drijvende klasmodules kunnen op de gewenste plaats verankerd worden en als ze daar niet meer nodig zijn, gemakkelijk verplaatst worden.

De ‘CityApps’ worden in Nederland vervaardigd. Ze bestaan essentieel uit standaard zeecontainers, afgewerkt met het oppervlaktemateriaal Corian. Dat vergt weinig onderhoud, is hygiënisch en kan gemakkelijk worden hersteld of vervangen. De containers worden naar de plaats van bestemming verscheept. Daar zijn ze meteen na plaatsing operationeel.

Het benodigde lesmateriaal wordt gepresenteerd op tablets die op afstand te programmeren zijn. De tablets zijn ingebouwd in de wandpanelen. De bijhorende zonnepanelen voor stroomproductie maken de reis mee in de containers en worden na aankomst op het dak geïnstalleerd.

Lege plastic flessen

Volgens ontwerper Koen Olthuis van architectenkantoor Waterhuis.nl – één van de initiatiefnemers – is het materiaal niet poreus en dus bij uitstek geschikt in waterrijke situaties. “Afspoelen is genoeg om het vervuilde oppervlak weer schoon te krijgen. Het mooie is dat we de gebruikers geen geld aanbieden, maar een concreet product, voor de tijd dat het nodig is. Eén CityApp gaat een slum niet veranderen, maar een paar honderd kunnen wel het verschil maken. Als blijkt dat er na enige tijd geen behoefte meer is aan de CityApps, bijvoorbeeld omdat de slum gesloten wordt, dan kunnen de drijvende elementen eenvoudig worden verscheept naar een andere regio. De investering behoudt zo haar waarde.”

De containers hebben geen drijfkracht. Daarom worden ze op een onderstel gemonteerd dat gevuld is met lege plastic flessen, die voor het nodige drijfvermogen zorgen. De flessen worden op de plaats van bestemming ingezameld, tegen een soort leeggoedvergoeding.

Het concept is al enkele jaren oud, maar de eerste unit is pas recent afgewerkt. Twee jaar geleden won de drijvende klas al een award, maar de plannen om een eerste unit te bouwen voor de Korail Wet Slum in Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh, kregen nooit concreet gestalte.

“De overheid van Bangladesh eiste een invoertaks van 30 procent op de waarde van het geheel. Die waarde bedraagt, alle kosten inbegrepen, ongeveer 60.000 euro”, zegt Olthuis. “Wegens de lage huurprijs zou de terugverdientijd ook zonder die taks al bijna vijftien jaar bedragen.”

Filipijnen

Voor de unit die nu klaar is, liggen verschillende bestemmingen op tafel. Oeganda is er één van, maar de Filipijnen zijn waarschijnlijker. “Wegens problemen met de homorechten in Oeganda, maar ook omdat de reacties vanuit de Filipijnen enthousiast klinken en er in Manilla al ervaring bestaat met drijvende initiatieven.”

De Stichting Floating CityApps wordt gesponsord door de bedrijfswereld. Zo stelde fabrikant DuPont gratis de nodige panelen ter beschikking. Toch blijft de stichting zakelijk. De flexibele lesruimten worden tegen een bescheiden vergoeding beschikbaar gesteld aan lokale organisaties die onderwijs aanbieden in sloppenwijken. “Als je iets gratis weggeeft heeft het geen waarde,” aldus Olthuis. “Daarom fungeren wij als een leasebedrijf. We stellen lokale organisaties in staat om hun educatieve werk beter uit te voeren.”