Eenheid Jemen onder druk?

Door politieke chaos dreigt Jemen, dat in 1990 de eenheid tussen de Jemenitische Arabische Republiek en de Democratische Volksrepubliek Jemen herstelde, mogelijk opnieuw uiteen te vallen.

  • Martin Sojka (CC BY-NC-SA 2.0) Een meisje in Socotra, een archipel van Jemen, die voorheen tot de Democratische Volksrepubliek Jemen behoorde. Martin Sojka (CC BY-NC-SA 2.0)

Bij de eenwording van Jemen merkte een Britse krant destijds sarcastisch op: ‘Twee arme landen zijn nu één arm land geworden.’ Na de eenwording wist het land zich niet te ontworstelen aan de groep van Minst Ontwikkelde Landen (LDC’s), een etiket waarmee de Verenigde Naties de armste onder de arme landen aanduiden. Die landen zijn sterk afhankelijk van buitenlandse hulp en hebben moeite economisch overeind te blijven.

Door de huidige politieke chaos in het land – door het gedwongen aftreden van de president, premier en het kabinet afgelopen week – dreigt het land nog verder af te glijden. En niet alleen dat, ook kan het land opnieuw uiteenvallen en mogelijk belanden in een burgeroorlog.

In een dinsdag gepubliceerd rapport van de International Crisis Group in Brussel staat te lezen dat de val van de regering de kans op ‘territoriale fragmentatie, economische ineenstorting en wijdverbreid geweld zeer reëel maakt, als niet snel een compromis wordt bereikt.’

De verdreven regering van president Abdu Rabbu Mansour Hadi was een nauwe bondgenoot van de Verenigde Staten. Hadi werkte samen met de VS bij drone-aanvallen op Al Qaeda op het Arabische Schiereiland (AQAP). De terroristische organisatie opereert vanuit de afgelegen regio’s in Jemen. De VS hadden zoveel vertrouwen in hun bondgenoot dat de val van de regering ‘de Amerikanen verraste’, schrijft de New York Times.

Geweld

‘De angst is groter dat er massale chaos uitbreekt.’

Matthew Hoh van het Center for International Policy (CIP) zegt niet te weten of Jemen uiteen zal vallen. ‘Maar ik denk dat de angst groter is dat er massale chaos uitbreekt en geweld tussen verschillende facties, op een manier zoals we ook zien in Afghanistan, Irak, Libië en Syrië. Dat zijn allemaal landen waar het Amerikaanse buitenlandbeleid zich intensief mee bemoeide.’

Volgens een Arabische diplomaat die anoniem wil blijven maken de Houthi-rebellen die nu aan de macht zijn, deel uit van een sjiitische sekte, de Zaydis, die worden gefinancierd door Iran. Het land telt echter een soennitische meerderheid die gesteund wordt door buurland Saoedi-Arabië, zegt hij. Dat kan een sektarisch conflict uitlokken zoals in Syrië, Irak en Libanon.

Ironisch genoeg hebben alle partijen, inclusief de Verenigde Staten, een gezamenlijke vijand in AQAP, die onlangs de verantwoordelijkheid opeiste voor het bloedbad bij het satirische Franse weekblad Charlie Hebdo.

Frontlijn

Het Jemenitische wapenarsenaal uit de voormalige Sovjet Unie werd later versterkt met Amerikaanse en westerse wapensystemen.

Vijay Prashad, hoogleraar Internationale Studies aan het Trinity College, zegt dat het moeilijk te voorspellen is hoe de situatie in Jemen zich zal ontwikkelen. ‘Het is niet erg duidelijk waar de frontlijnen precies lopen.’

De Jemenitische regering, die bekend stond als pro-Amerikaans, heeft sinds 2004 een spel gespeeld met de Verenigde Staten op het gebied van terrorismebestrijding. Enerzijds, zegt Prashad, presenteerde de regering van Ali Abdullah Saleh, en later Hadi, zich als tegenstander van Al Qaeda. Anderzijds gebruikten ze Al Qaeda om de macht van hun opponenten, inclusief de Zaydis (Houthis), in te dammen.

‘Dit dubbelspel was bekend bij de Amerikanen en ze accepteerden het. Daardoor kon Al Qaeda Jar en andere regio’s in Jemen innemen en vrij gemakkelijk onder controle houden’, zegt Prashad. Het idee dat de Zaydis marionetten van Iran zouden zijn, doet hij af als ‘belachelijk.’ Ze vormen volgens hem een ‘tribale confederatie die te maken kreeg met het scherpe zwaard van Saleh en Hadi.’ De Zaydis zijn volgens hem tegen Al Qaeda en zullen het leven van AQAP niet per se gemakkelijker maken.

Toen Jemen één werd, bezat het herenigde land vooral wapens uit Rusland, destijds een nauwe militaire bondgenoot van de Democratische Volksrepubliek jemen. Het Jemenitische wapenarsenaal uit de voormalige Sovjet Unie werd later versterkt met Amerikaanse en westerse wapensystemen.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.