Egypte start nucleair programma
Lieselot Vandierendonck
10 september 2010
De Egyptische president Hosni Mubarak heeft het startsein gegeven voor de bouw van een nucleaire generator in Al-Dabaa, zo bericht de Egyptische nieuwssite Al-Ahram. Tegen 2019 moet de kerncentrale –de eerste in Egypte– af zijn.
In 1983 vingen in Egypte de eerste gesprekken aan over de bouw van kerncentrales maar de Tsjernobyl-ramp in 1986 legde alle plannen lam. In 2006 startten de onderhandelingen opnieuw en in 2007 bevestigde president Mubarak dat Egypte verder zou gaan met het ontwerp van een nucleair programma.
In augustus 2010 werd Al-Dabaa aangeduid als officiële locatie voor de bouw van de kerncentrale. De start van de bouwwerken in Al-Dabaa is voorzien voor januari 2011 en het project zou in 2019 af moeten zijn. Kostenplaatje van het geheel wordt geraamd op 314,36 miljoen euro, aldus de businesssite Zawya.com.
Een fervent tegenstander van de Egyptische plannen om een kerncentrale te bouwen in Al-Dabaa is zakenman Ibrahim Kamel. Dat schrijft The National, een nieuwssite uit Abu Dhabi. Kamel, die plannen had om de streek rond Al-Dabaa uit te bouwen tot een toeristisch vakantieoord, oppert dat de bouw van de kerncentrale nefaste gevolgen kan hebben voor de inwoners van Caïro en Alexandrië.
Als er een lek ontstaat in de kerncentrale zouden nucleaire deeltjes via de Nijl het leven van miljoenen mensen in gevaar brengen. De Egyptische regering weerlegt de kritiek en zegt dat de locatie gekozen is na een grondig vooronderzoek.
Geen zekerheid over de non-proliferatie
Egypte ondertekende in 1981 het Non-proliferatieverdrag (NPT) van de VN en verklaarde toen dat nucleaire wapens niet bijdragen aan de opbouw van een wereld waarin vrede, veiligheid en welzijn centraal staan. Bovendien werden in maart 2010 in het Egyptische parlement nieuwe wetten goedgekeurd waarin nucleaire activiteiten –naast het NPT– ook onderworpen zijn aan de regels van het Internationaal Atoom Energie Agentschap (IAEA).
Op die manier wil Egypte tonen dat zijn nucleaire energie alleen voor vreedzame doelen zal aangewend worden, aldus de site Al-Ahram. Aan Reuters zei de Egyptische VN-ambassadeur Maged Abdelaziz dat Egypte gekant is tegen elke vorm van nucleaire wapens in Iran maar ook in de rest van de wereld.
De vrees dat Egypte zijn nucleaire kennis zal gebruiken voor het ontwerp van massavernietigingswapens lijkt ongegrond. Toch heeft het Onderzoeksdepartement van het Amerikaanse parlement (CRS) vragen bij het Egyptische kernprogramma. Dat blijkt uit een CRS-rapport dat eind mei uitlekte op de website van de Federatie van Amerikaanse Wetenschappers.
Egypte weigert immers om het additioneel NPT-protocol te ondertekenen waarin ze het Internationaal Atoom Agentschap toestaat om onaangekondigde controles uit te voeren. Bij eerdere onderzoeken door het IAEA naar nucleair wanbeleid in Egypte kon niets vastgesteld worden, maar echte zekerheid over de afwezigheid van nucleaire wanpraktijken is er dus niet.
Nucleaire energie kent een opmars in het Zuiden
Wereldwijd zijn er 441 reactoren in werking volgens de september-update van het Internationaal Atoom Energie Agentschap. In Kernenergie voor het Zuiden? wees MO* erop dat meer en meer landen in het Zuiden zich richten tot kernenergie.
Egypte is dan ook niet het enige land in het Midden-Oosten dat een nucleair programma uitwerkt. De World Nuclear Association schrijft op haar site dat ook de Verenigde Arabische Emiraten gestart zijn met de bouw van vier kernreactoren, terwijl Turkije volop aan het plannen is. In Azië is China de grootste producent, maar ook Thailand, Indonesië en Taiwan werken nucleaire programma’s uit.
Nochtans opperen milieuorganisaties zoals Greenpeace dat hernieuwbare energie een meer duurzame oplossing is voor het toekomstige tekort aan energie. Naast vrees voor proliferatie, wijzen ze ook op de gevaren van kernenergie, de ramp van Tsjernobyl indachtig.
Egypte biedt vooralsnog geen gehoor aan de uitlatingen van critici en tegenstanders. Al-Ahram bericht dat de directeur van het Egyptische Atoom Energie Agentschap schat dat ongeveer twintig procent van de totale energiebehoefte van Egypte geleverd zal kunnen worden door kernenergie.