Toegang tot voorbehoedsmiddelen is niet overal even voor de hand liggend

Gendergelijkheid is opstap naar betere gezinsplanning

Wilfredor / Wikimedia (CC0 1.0)

Gendergelijkheid is een bepalende factor voor de mate waarin vrouwen toegang hebben tot voorbehoedsmiddelen.

In ontwikkelingslanden hebben steeds meer vrouwen toegang tot voorbehoedsmiddelen, maar de vooruitgang loopt nog langzaam. Vooral in de landen waar genderongelijkheid het grootst is, ondervinden vrouwen moeilijkheden om aan anticonceptiemiddelen te komen. 

Het onderzoek dat gepubliceerd werd in The Lancet Regional Health bevroeg meer dan 100.000 vrouwen uit 14 landen in Latijns-Amerika en de Caraïben en peilde naar de beschikbaarheid van moderne anticonceptiemethoden, zoals de pil, implantaten en de morningafterpil.

Guatemala, Trinidad en Tobago, Belize en Suriname bleven onder het gemiddelde. In deze landen hebben minder dan 70 procent van de vrouwen toegang tot anticonceptiemiddelen. In Guyana en Haïti is dat zelfs minder dan 50 procent.

Sociale context

In Paraguay, Mexico en Costa Rica, El Salvador, de Dominicaanse Republiek, Cuba en Colombia is toegang tot anticonceptie het best geregeld. Hier beschikken meer dan 80 procent van de vrouwen over voorbehoedsmiddelen.

‘De omgeving en sociale context blijken een rol te spelen in de toegang tot anticonceptie.’

Ook blijkt dat vrouwen die in landen met hoge genderongelijkheid wonen, 70 procent meer kans hebben dat hun anticonceptienoden niet worden vervuld dan vrouwen uit landen met minder ongelijkheid.

‘De omgeving en sociale context blijken een rol te spelen in de toegang tot anticonceptie’, zegt epidemioloog en hoofdauteur van de studie, Laísa Rodrigues Moreira, verbonden aan het Internationale Centrum voor Gelijkheid in Gezondheidszorg van de Universiteit van Pelotas in Brazilië. 

Genderongelijkheid

Om de mate van genderongelijkheid te bepalen bekeken de onderzoekers gegevens van twee gestandaardiseerde enquêtes uitgevoerd tussen 2010 en 2019 door de Amerikaanse nationale hulporganisatie USAID en door de kinderrechtenorganisatie van de Verenigde Naties Unicef. Met name de emancipatie van vrouwen, hun positie op de arbeidsmarkt en reproductieve gezondheid spelen daarin een rol. 

Het gebrek aan geboortebeperking werkt volgens de onderzoekers ongelijkheid in de hand. De duurzame ontwikkelingsdoelstellingen voor 2030 van de VN vragen dan ook dat daar werk van wordt gemaakt. Gendergelijkheid en vrouwenemancipatie kunnen immers een impact hebben op de groei van de wereldbevolking.

Cristiane Cabral, professor aan de School voor Volksgezondheid van de Universiteit van São Paulo (USP), valt de grote verschillen tussen Latijns-Amerikaanse landen op. Ze betreurt het ook dat ‘op dit moment in de geschiedenis nog steeds vrouwen in veel landen geen toegang hebben tot de nodige anticonceptiemiddelen’.

Ook overheid verantwoordelijk

Als vrouwen onafhankelijker zijn en betere posities op de arbeidsmarkt bekleden, zijn ze beter in staat te kiezen wanneer ze kinderen krijgen en komen minder ongeplande zwangerschappen voor. ‘Hoe beter de toegang tot moderne en effectieve anticonceptiemethoden, hoe kleiner de kans op een onverwachte zwangerschap’, zegt Cabral.

‘Het is ook aan de overheden om de seksuele rechten van vrouwen te garanderen.’

Naast genderongelijkheid op landenniveau zijn ook individuele aspecten als opleiding, vermogen, leeftijd en aantal kinderen van belang. Het zijn veelal de armste en laagst opgeleide vrouwen die de grootste moeilijkheden ondervinden om anticonceptiemiddelen te bekomen, benadrukken de specialisten.

Cabral wijst er ook op dat het een vergissing is om alleen vrouwen verantwoordelijk te maken voor anticonceptie. ‘Het is ook aan de overheden om de seksuele rechten van vrouwen te garanderen en de gelijkheid tussen mannen en vrouwen te garanderen. Alleen op de manier kunnen vrouwen beslissen of ze kinderen willen, hoeveel en wanneer.’

Dit artikel is eerder verschenen bij IPS-partner SciDev.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.