Goedkope zonneoven brengt duurzame technologie bij de mensen
Almahady Cissé
06 februari 2003
Bescherm de bomen, begin in de keuken. Dat zou de leuze kunnen zijn van een bedrijfje in Mali dat goedkope zonneovens bouwt als een alternatief voor de hout en houtskool vretende vuurtjes waarop traditioneel gekookt wordt in het West-Afrikaanse land.
De Guaklé (‘zonneoven’ in het Bambara) is ontworpen door Christophe Berrit, een Franse ingenieur die gespecialiseerd is in hernieuwbare energiebronnen. Samen met zijn Malinese zakenpartner Ladji Dembélé heeft hij ‘Système B’ opgericht, een bedrijfje dat als doel heeft duurzame technologie binnen het bereik van iedereen te brengen.
Zonne-energie is proper en onuitputtelijk, maar de meeste systemen om die veelbelovende energiebron aan te spreken zijn peperduur. Dat geldt niet voor de Guaklé. Het oventje, dat zonnestralen in een schotel opvangt en naar één brandpunt leidt, wordt gemaakt uit afval - meer bepaald uit de aluminium platen die bij het drukken van kranten en tijdschriften worden gebruikt. Verdere onderdelen bestaan uit hout en ijzer; katoen dient als isolatiemateriaal.
Het eerste type van de Guaklé was klaar in april 2002. Het oventje kost 31.000 CFA (iets meer dan 46 euro). Dat is een aardig bedrag in Mali, maar de gebruikers verdienen het snel terug. Stadsbewoners die op hout of houtskool koken, geven makkelijk 8.000 CFA (13 euro) per maand uit.
Système B heeft nu al meer dan 100 zonneoventjes gemaakt, waarvan er midden januari 32 verkocht waren. Voorlopig is de Guaklé alleen te koop in Bamako, maar de producent wil ook in andere delen van het land een distributienet opzetten. De eerste gebruikers zijn tevreden omdat ze geen dure brandstof meer moeten kopen en omdat ze geen last meer hebben van verbrandingsgassen. Vrouwen kunnen zich ook aan andere bezigheden wijden terwijl hun potten op de zonneoven staan te pruttelen. Houtvuurtjes moeten veel meer in het oog worden gehouden. Geduld is er wel voor nodig - Malinese gerechten hebben op de Guaklé tussen anderhalf en drie uur nodig.
Als de oventjes doorbreken, zal het milieu in Mali daar wel bij varen. Volgens een studie van het Malinese ministerie van Milieu gebruikt nog altijd meer dan 93 procent van de bevolking hout of houtskool als brandstof in de keuken. Het boombestand in Mali is al fel uitgedund; het resterende houtgewas zou moeten blijven staan als een bescherming tegen de verwoestijning. 40 procent van het Malinese grondgebied bestaat uit woestijn.