Groenlands ijs verdwijnt nog sneller dan gedacht

De ijskap in het noordoosten van Groenland kan tegen het einde van deze eeuw zes keer sneller afnemen dan modellen eerder hebben voorspeld. Dat is de conclusie van een nieuwe studie die verschillende data heeft gecombineerd.

De smeltende gletsjers in Groenland leiden wereldwijd tot een stijging van de zeespiegel. Een nieuwe studie in Nature stelt dat de bestaande modellen onderschat hebben hoeveel ijs er deze eeuw nog verloren zal gaan. Het zou maar liefst tot zes keer meer kunnen zijn, en daardoor zal ook de stijging van de zeespiegel aanzienlijk groter zijn dan tot nog toe werd voorspeld.

Onderschatting

‘Onze eerdere projecties van het ijsverlies in Groenland tot 2100 zijn enorm onderschat’, reageert hoofdauteur Shfaqat Abbas Khan, hoogleraar aan DTU Space, het ruimte-instituut van de Technische Universiteit van Denemarken.

‘De resultaten van onze studie suggereren dat het totale massaverlies van Groenlands ijs groter zal zijn dan wat de huidige modellen voorspellen.’

De studie baseert zich op de gegevens van een netwerk van gps-systemen en numerieke modellen, gecombineerd met de inkomende data van de CryoSat-2-satelliet, een missie van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA om de dikte van het poolijs te meten en veranderingen in ijskappen te monitoren.

‘Modellen baseren zich vaak op observaties van veranderingen aan de voorkant van de ijskap. Onze gegevens tonen dat wat we aan die voorkant zien gebeuren, tot ver in het hart van de ijskap reikt’, zegt Khan.

Verlies van ijsmassa

‘We zien dat het hele bassin dunner wordt, en dat de snelheid daarvan aan de oppervlakte toeneemt. Elk jaar hebben de gletsjers zich verder landinwaarts teruggetrokken, en we voorspellen dat dit de komende decennia en eeuwen zal doorgaan.’ Volgens Khan is het bij de huidige klimaatverandering moeilijk voor te stellen hoe dit snel zou kunnen stoppen.

‘Het is mogelijk dat wat wij in Noordoost-Groenland aantreffen, ook op andere plaatsen van de ijskap gebeurt’, zegt medeauteur Mathieu Morlighem, hoogleraar aardwetenschappen aan Dartmouth College. ‘Veel gletsjers zijn de afgelopen decennia aan de randen versneld uitgedund. Met behulp van gps-gegevens kunnen wij vaststellen hoe ver deze versnelling zich landinwaarts voortzet, tot zelfs 200 à 300 kilometer van de kust. De resultaten van onze studie suggereren dat het totale massaverlies van Groenlands ijs groter zal zijn dan wat de huidige modellen voorspellen.’

Volgens de wetenschappers zal ook het niveau van de zeespiegel daardoor een extra 1,3 tot 1,5 centimeter stijgen.