Kinderen betalen steeds vaker de rekening voor bendegeweld in Haïti

Sinds de moord op president Jovenel Moïse in 2021 escaleert het geweld in Haïti. Vorig jaar vielen daarbij naar schatting 5600 doden. Bendes controleren het grootste deel van de hoofdstad Port-au-Prince en zowat de helft van de bevolking in het land heeft dringend humanitaire hulp nodig.

Ook de impact op kinderen is groter dan ooit, waarschuwt hulporganisatie Save the Children. In de strijd om territorium hebben gewapende groepen honderden kinderen gerekruteerd en sommigen gedwongen om te doden, te ontvoeren en te plunderen om te overleven.

Rechten geschonden

Vorig jaar werden door het geweld 289 kinderen in Haïti gedood of verwond. Dat is een stijging met maar liefst 68 procent tegenover 2023. Bovendien gaat het enkel om gevallen die door de VN geverifieerd konden worden – het werkelijke aantal kinderslachtoffers ligt waarschijnlijk veel hoger.

Ook Amnesty International beschrijft in een nieuw rapport hoe kinderen in Haïti een reeks mensenrechtenschendingen ondergaan, van gedwongen rekrutering tot seksueel geweld en ontvoering. Kinderen met een handicap blijken extra getroffen.

‘De bendes in Haïti bedreigen, slaan, verkrachten en vermoorden kinderen. Ze hebben meerdere schendingen van kinderrechten begaan, waaronder het recht op leven, onderwijs en bewegingsvrijheid’, zegt Agnès Callamard, secretaris-generaal van Amnesty International. ‘De levens van veel te veel kinderen in Haïti worden verwoest en ze kunnen nergens heen voor bescherming of gerechtigheid.’

Volgens de VN-cijfers zijn in 2024 in Haïti in totaal 7839 mensen gedood of gewond geraakt

Het aanhoudende geweld heeft ongeveer één op de acht kinderen in het hele land ontheemd. Veel kinderen overleven nu in overvolle scholen die zijn omgebouwd tot opvangcentra, of zijn beland bij gastgezinnen, vaak zonder toegang tot schoon water, voedsel of gezondheidszorg.

‘Kinderen die in gebieden wonen waar actief wordt gevochten, kunnen niet veilig naar school, buiten spelen, op straat lopen of meerijden in een auto zonder de constante dreiging van geweld’, zegt Chantal Sylvie Imbeault, verantwoordelijke voor Save the Children in Haïti. ‘Dit meedogenloze geweld verwoest hun gezondheid en mentale welzijn. Geen enkel kind zou in constante angst moeten leven.’

Hongersnood

Alleen al in het afgelopen jaar zijn meer dan 700.000 mensen – op een bevolking van 11,7 miljoen – op de vlucht geslagen. Het geweld beperkt de levering van hulp, waardoor de voedselprijzen de hoogte in gaan en de hongersnood in het land sterk toeneemt.

Volgens de VN-cijfers zijn in 2024 in Haïti in totaal 7839 mensen gedood of gewond geraakt, ongeveer een kwart meer dan het jaar ervoor.

De enige manier om de levens van kinderen te beschermen, is om een einde aan het geweld te maken, zegt Save The Children.

‘Het is tijd dat de Haïtiaanse autoriteiten en de internationale gemeenschap, inclusief donoren, hun inspanningen opvoeren’, vindt Callamard. ‘Lege uitingen van bezorgdheid zijn niet genoeg. De lichamen, geesten en harten van kinderen worden elke dag geschonden. Haïti heeft dringend hulp nodig om kinderen te beschermen en verdere cycli van geweld te voorkomen.’