Klimaat tast nu al 8 op 10 ecologische processen aan

Wetenschappers uit tien landen onderzochten de impact die de klimaatverandering nu al heeft op 94 ecologische processen over de hele wereld. Ze stelden vast dat 82 procent van die processen op de een of andere manier is veranderd door de klimaatverandering.

Dat is een belangrijke vaststelling, want de onderzochte processen vormen stuk voor stuk de basis voor gezonde ecosystemen op land, in waterlopen en oceanen.

Sneller dan verwacht

‘We hebben nu het bewijs dat, zelfs met een opwarming van amper 1 graad Celsius, er al grote gevolgen zijn voor de ecologische processen’, zegt hoofdauteur Brett Scheffers, hoogleraar Ecologie aan de University of Florida.

‘Het is niet langer mogelijk de klimaatverandering enkel te zien als een probleem voor de toekomst.’

‘Genen veranderen, net als de fysiologie van soorten en fysieke kenmerken zoals de lichaamsgrootte.

Dier- en plantensoorten verhuizen en wie zien de duidelijke tekenen van volledige ecosystemen onder stress, allemaal het gevolg van veranderingen in het klimaat op land en in de oceanen.’

‘Sommige mensen verwachtten deze veranderingen pas over enkele decennia’, zegt medeauteur James Watson van de University of Queensland in Australië.

‘Maar de gevolgen van de klimaatverandering zijn er nu al, en er is geen ecosysteem op aarde dat gespaard wordt. Het is niet langer mogelijk de klimaatverandering enkel te zien als een probleem voor de toekomst.’

‘De studie wijst op een diepe vingerafdruk bij amper 1 graad opwarming, en dat is slecht nieuws voor de lokale bescherming van kwetsbare soorten’, zegt medeauteur David Dudgeon van de Universtiteit van Hongkong.

Maar ook op wereldschaal zijn de gevolgen groot. ‘We kijken aan tegen een onzekere ecologische toekomst als de temperatuur blijft stijgen, zeker als die boven de drempel van 1,5 graden stijgt die is afgesproken in Parijs.’

‘Een dergelijke opwarming zou een gevaar betekenen voor de biodiversiteit en voor de vitale diensten die de natuur biedt aan de mens.’

Gevolgen voor de mens

‘Om het simpel te zeggen: de klimaatverandering is al een feit, en ze verandert de ecologische processen en ecosystemen overal’, zegt Dudgeon.

‘De veranderingen die we vandaag observeren, kunnen ons inspireren in te spelen op de groeiende problemen ‘

‘We moeten meer doen om de uitstoot van broeikasgassen aan banden te leggen en een verdere opwarming te stoppen.’

De veranderende processen hebben ook gevolgen voor de mens, stellen de auteurs.

Ze waarschuwen voor uiteenlopende gevolgen zoals toegenomen plagen en ziektes, onvoorspelbare veranderingen in de visserij en een lagere opbrengst in de landbouw.

Toch is er ook hoop. ‘Veel van de veranderingen die we vandaag observeren, kunnen ons inspireren in te spelen op de groeiende problemen waar de klimaatverandering ons voorstelt’, zegt Scheffers.

‘Als we bijvoorbeeld het aanpassingsvermogen van de natuur leren begrijpen, kunnen we diezelfde principes toepassen op onze gewassen, vee en aquacultuur.’