Kopstukken Belgische ziekenfondsen hebben allemaal PFAS in bloed

Nieuws

Kopstukken Belgische ziekenfondsen hebben allemaal PFAS in bloed

Zeven kopstukken van Belgische ziekenfondsen en milieukoepels hebben via een vingerprik hun bloed laten testen op de aanwezigheid van PFAS. Bij elk van hen werden minstens drie van de schadelijke stoffen teruggevonden.

In het bloed van de zeven kopstukken van de Belgische ziekenfondsen en twee milieukoepels werd de aanwezigheid van PFAS vastgesteld.

Voor de campagne prikte Bond Beter Leefmilieu bloed bij Luc Van Gorp (CM Gezondheidsfonds), Xavier Brenez (Onafhankelijke Ziekenfondsen), Bart Dewael (Liberale Mutualiteiten), Anne Verheyden (Neutrale Ziekenfondsen), Paul Callewaert (Solidaris), Ignace Schops (Bond Beter Leefmilieu) en Roland de Schaetzen (Canopea). 

De analyse toont bij elk van hen de aanwezigheid van diverse PFAS aan, wat wijst op een wijdverspreide blootstelling. De ziekenfondsen en milieukoepels roepen de Belgische regering nu op om dringend werk te maken van een Europees verbod en een nationaal uitfaseringsplan.

Forever chemicals

De bloedanalyse toont bij alle zeven kopstukken de aanwezigheid van verschillende PFAS aan. Onze blootstelling aan de stoffen via vervuilde lucht, water en voeding is dan ook een van de meest brandende gezondheidskwesties van vandaag. Om een gepast beleid te vragen, bundelt een coalitie van mutualiteiten en milieuorganisaties de krachten.

‘De resultaten zijn duidelijk’, zegt Benjamin Clarysse van Bond Beter Leefmilieu (BBL). ‘Elke geteste persoon heeft minstens drie van de dertien onderzochte PFAS-stoffen in het bloed.’

Bij sommige personen werden zelfs zes verschillende stoffen vastgesteld. ‘Dat toont aan dat niemand immuun is en dat we dringend collectieve maatregelen nodig hebben om deze blootstelling te stoppen. Gezien de gezondheidsrisico’s, moet elke blootstelling aan PFAS vermeden worden.’

Gezondheidsrisico’s 

PFAS is een groep van meer dan 10.000 chemische stoffen, vooral ingezet om producten water-, hitte- of aanbakbestendig te maken. We vinden ze terug in pesticiden en blusschuim, maar ook in consumentenproducten, zoals regenjassen, anti-aanbakpannen, cosmetica en voedselverpakkingen. 

De chemicaliën worden ook wel forever chemicals genoemd omdat ze  niet of zeer traag afgebroken worden en zich zo opstapelen in de omgeving en ons lichaam. Een belangrijke gezondheidsrisico van een PFAS-besmetting is hormoonverstoring.  

Binnen de PFAS-familie zijn PFOS en PFOA ingedeeld als ‘zeer zorgwekkend’. Twee van testpersonen in deze campagne bleken zelfs hogere doses van deze laatste groepen in het bloed te hebben dan wetenschappers veilig achten. 

Tijd voor een nationaal plan

De coalitie heeft vandaag enkele duidelijke eisen: België moet een Europees verbod op alle PFAS steunen en de federale regering dient dringend een concreet plan op te stellen om PFAS in eigen land te vervangen en uit te faseren. 

‘Het is schrikken als je je eigen PFAS-waarden ziet’, reageert Paul Callewaert, algemeen secretaris Solidaris. ‘Hoewel nog niet alle gevolgen van PFAS in ons lichaam bekend zijn, is het duidelijk dat iedereen ze in het bloed kan hebben. En voorlopig weet niemand hoe ze te verwijderen, dus is er maar één remedie om te vermijden dat de medische gevolgen zich opstapelen: een ban op PFAS.’

‘Ik was zeer verbaasd dat er vier PFAS-stoffen in mijn bloed werden aangetroffen’, vult CM-voorzitter Luc Van Gorp aan. ‘Ik woon nochtans niet in een gebied dat als PFAS-hotspot bekendstaat. Dat toont nog maar eens aan hoe wijdverbreid de PFAS-problematiek wel is.’

Voor Ignace Schops, voorzitter van Bond Beter leefmilieu worden de schadelijke effecten van PFAS elke dag duidelijker. ‘Niemand blijkt immuun’, zegt hij. ‘Blootstelling vermijden is de enige oplossing en daarom moet er dringend werk gemaakt worden van een nationaal PFAS-uitfaseringsplan.’