Luchtvervuiling schadelijk van de wieg tot in het rusthuis

Van de ontwikkeling van de foetus tot kanker op latere leeftijd: luchtvervuiling treft mensen in elke fase van hun leven. Dat blijkt uit de analyse van tienduizenden studies in opdracht van de stad Londen.

Bij elke ademhaling krijgen we een complexe mengeling van vervuilende stoffen binnen, en het is moeilijk om de impact van al die individuele stoffen te bestuderen, laat staan de complexe combinaties. Maar de schade van specifiek fijnstof en stikstofdioxide staat inmiddels wel als een paal boven water, stelt het onderzoek.

Het Imperial College London bekeek daarvoor de voorbije tien jaar aan onderzoek rond de impact van de twee stoffen, goed voor meer dan 35.000 studies. Het onderzoek leest als een opsomming van gezondheidsproblemen, van de ontwikkeling van de foetus tot dementie op latere leeftijd. 

Zwangerschap

Fijnstof alleen al is verantwoordelijk voor een vijfde van alle vroeggeboorten wereldwijd. 

 

Eigenlijk begint het al voor de zwangerschap: luchtvervuiling doet het aantal spermacellen bij mannen dalen en kan zo tot problemen met de vruchtbaarheid leiden. Tijdens de zwangerschap schaadt blootstelling de ontwikkeling van de foetus, inclusief toegenomen kans op lager geboortegewicht en miskraam. Fijnstof alleen al is verantwoordelijk voor een vijfde van alle vroeggeboorten wereldwijd. 

In de kindertijd en adolescentie groeien organen snel en zijn ze bijzonder kwetsbaar voor schade. Verschillende studie stellen verminderde ontwikkeling van de longen vast, zelfs al bij een minimale blootstelling aan fijnstof en stikstofdioxide. Bij de andere duidelijke effecten zijn ook hogere kans op astma en problemen met de bloeddruk. Maar er zijn ook duidelijke mentale gevolgen, waaronder  verminderde cognitieve vaardigheden, aandachtsproblemen, hyperactiviteit en een lagere mentale gezondheid.

Tot slot worden ook volwassenen getroffen, onder meer door vroegtijdig overlijden en grotere kans op chronische ziekte, kanker en hersenbloeding. Met name de link met hartproblemen is uitvoering gedocumenteerd, door meer dan driehonderd studies. Ook bij volwassenen wordt de invloed op de hersenen nog volop onderzocht, maar tekent zich al een duidelijke invloed af op onder meer dementie, afnemende cognitieve prestaties en de mentale gezondheid.

Economische en sociale kost

De impact op mentale gezondheid en kinderen krijgt nog vaak te weinig aandacht, schrijven de onderzoekers.

 

‘Krantenkoppen focussen vaak op cijfers rond vroegtijdig overlijden, maar de bredere impact bevindt zich onder onze neus: de bijdrage van luchtvervuiling aan chronische ziekten’, stelt het onderzoek. ‘Die schaden onze levenskwaliteit en vormen een hoge kost voor de samenleving in de vorm van gezondheidszorg en sociale zorg, maar ook door onze capaciteit om te leren, te werken en bij te dragen aan de maatschappij.’

Met name de impact op mentale gezondheid en kinderen krijgt nog vaak te weinig aandacht, schrijven de onderzoekers.

‘De belangrijkste nieuwe bevinding is misschien wel het bewijs rond de gezondheid van de hersenen, inclusief mentale gezondheid en dementie, en de impact in de eerste levensfasen. Die kan leiden tot een druk op de gezondheidszorg in de toekomst. Beiden leiden tot een aanzienlijke, maar tot nog toe ondergerapporteerde kost voor de maatschappij en de economie.’