Klimaatcrisis bedreigt de vruchtbaarheid

Een nieuwe studie van de Universiteit van Liverpool waarschuwt dat toenemende hitte door een veranderend klimaat bij sommige diersoorten mannelijke onvruchtbaarheid kan veroorzaken. Hierdoor zullen bepaalde soorten eerder dan gedacht bezwijken aan de gevolgen van klimaatverandering.

Dat de klimaatcrisis een dreiging vormt voor de biodiversiteit, weten we al langer. Uit nieuw onderzoek blijkt nu dat verschillende diersoorten zelfs onvruchtbaar kunnen worden door de opwarming van de aarde. Dat vormt een ‘gigantisch risico’, klinkt het aan de Universiteit van Liverpool. En ook de mens blijft mogelijk niet gespaard.

Tegen 2060 zou de helft van de wereld ‘koud genoeg zijn om te overleven, maar te warm voor mannetjes om zich voort te planten’.

Wetenschappers doen volop onderzoek naar welke diersoorten slecht bestand zullen zijn tegen de gevolgen van de klimaatcrisis. Zo kunnen ze, als een ware Ark van Noah, weten op welke manier ze welke dieren het best kunnen beschermen tegen de opwarming van de aarde.

Meestal bestuderen klimaatwetenschappers in hoeverre een stijging van de temperatuur dodelijk is voor een bepaalde diersoort. Tot nog toe onderbelicht bleef de vraag in hoeverre die stijging ook van invloed is op de voortplanting.

Vooral mannetjes geaffecteerd

Sneller dan voorzien zullen de voortplantingsorganen van sommige diersoorten de geest geven. Dat blijkt uit onderzoek van Britse ecologen aan de Universiteit van Liverpool, die de gevolgen van de klimaatcrisis onder de loep nemen aan de hand van het gedrag van fruitvliegjes. In hun studie, gepubliceerd in Nature Climate Change, stellen de wetenschappers dat vooral mannetjes onvruchtbaar worden door de opwarming van de aarde.

‘Dit onderzoek toont duidelijk aan dat we de ware impact van de klimaatcrisis nog niet kennen’

In welke mate een diersoort de klimaatcrisis kan overleven, moet dus niet enkel afgeleid worden van de ‘dodelijke temperatuur’, is de conclusie van het onderzoek. Ook het temperatuurverschil waardoor dieren onvruchtbaar worden, is een belangrijke indicator. Bij de helft van de mannetjesvliegen gaat het om een temperatuurverschil van vier graden tussen de “dodelijke” temperatuur en de “steriele” temperatuur. Volgens het onderzoek zou tegen 2060 de helft van de wereld ‘koud genoeg zijn om te overleven, maar te warm voor mannetjes om zich voort te planten’.

‘Ik vermoed dat we overschatten hoe goed bepaalde diersoorten het zullen doen in de klimaatcrisis’, vreest hoofdonderzoeker Steven Parratt. ‘Het zou kunnen dat nog allerlei andere dieren net als de fruitvlieg kwetsbaar zijn voor onvruchtbaarheid. Alleen kunnen we dat onmogelijk voor alle diersoorten bepalen.’

Ook voor mensen?

Volgens zijn collega-onderzoeker Tom Price vormt dit ‘een gigantisch risico’ voor de biodiversiteit. ‘Bij hoge temperaturen treedt onvruchtbaarheid op bij zowel varkens als mensen’, stelt hij. ‘Dat is helaas niet uitzonderlijk, leiden wij af uit ons nieuwe onderzoek. Mogelijk zal de helft van alle diersoorten het slachtoffer worden van onvruchtbaarheid door klimaatverandering.’

‘Dit onderzoek toont duidelijk aan dat we de ware impact van de klimaatcrisis nog niet kennen’, reageert Simon Kerley, afdelingshoofd ecosystemen bij de Britse Natural Environment Research Council, dat de studie financierde. Hij noemt het een ‘opwindende’ studie. ‘Diersoorten waarvan we voorheen inschatten dat ze geen of weinig gevaar liepen door klimaatverandering, zijn mogelijk toch kwetsbaarder dan verwacht.’

‘Het is belangrijker dan ooit om klimaat en biodiversiteitsverlies aan elkaar te koppelen’, concludeert hij. ‘Enkel zo kunnen we onze leefomgeving veiligstellen voor toekomstige generaties.’