Mexicanen pikken onbetrouwbare politie niet meer - analyse
Diego Cevallos
28 november 2004
Kijk uit voor de politie, want er zitten veel onbetrouwbare elementen tussen. Dat is de raad die Mexicanen buitenlandse toeristen graag meegeven. Sinds er vorige week twee agenten gelyncht werden in Mexico-stad en drie andere agenten bijna hetzelfde lot ondergingen in de deelstaat Guerrero, weten de Mexicaanse ordehandhavers dat zij ook op hun hoede moeten zijn voor hun medeburgers. Experts zijn niet verbaasd. Veel mensen verfoeien de Mexicaanse ordediensten omdat ze inefficiënt en corrupt zijn. Sommige agenten zijn bovendien echte boeven.
De voorbije drie jaar zijn in Mexico-stad zeker 24 mensen gelyncht. Vorige week kozen twee woedende menigtes voor het eerst politieagenten als slachtoffer. In beide gevallen hielden de aanvallers de agenten voor ontvoerders die het op kinderen gemunt hadden. De twee agenten in burger die dinsdag levend verbrand werden in San Juan Ixtayopan, een nederzetting aan de rand van Mexico-stad, voerden volgens hun superieuren een observatieopdracht uit bij een school waar drugs verhandeld werden. Een collega van hen werd zwaar toegetakeld, maar kon nog in veiligheid gebracht worden. Twee dagen later konden in Guerrero drie politieagenten nipt gered worden uit de handen van een menigte van ongeveer 200 mensen. Die drie agenten hadden bij een school postgevat in een auto met donkere raampjes.
Ze zeiden dat ze agenten waren, maar dat betekent toch niet dat het geen misdadigers waren, verklaarde één van de getuigen van de door media uitvoerig in beeld gebrachte lynchpartij in Ixtayopan. Het staat vast dat er ook leden van de ordediensten betrokken zijn bij de zowat 15.000 ontvoeringen die Mexico de afgelopen tien jaar meemaakte. Maar nog meer mensen in de menigte die dinsdag op de agenten losging, waren gewoon boos omdat de politie er nauwelijks in slaagt ontvoeringen en andere zware misdrijven op te lossen.
Amper een kwart van alle de misdaden in Mexico wordt bij de politie aangegeven - een duidelijk bewijs van het wantrouwen in de arm der wet. Van die aangiften leidt amper een vijfde tot een gerechtelijk onderzoek, en daarvan wordt minder dan de helft besloten met de arrestatie van de dader. De statistieken komen van het Ministerie van Openbare Veiligheid.
Opvallend is dat de mensenmeute die de twee incidenten van vorige week veroorzaakte, geen berouw toonde, en dat collega’s van de in het nauw gedreven agenten veel te laat kwam om de lynchpartij in Ixtayopan te verhinderen. Ook de regering reageerde onthutsend gelaten op het voorval. Minister van Binnenlandse Zaken Alejandro Encinas verklaarde dat lynchmoorden deel uitmaken van de gebruiken en tradities van sommige gemeenschappen.
Volgens een opiniepeiling die in september werd uitgevoerd door het bureau Mitofsky, hebben de Mexicanen bitter weinig vertrouwen in politieagenten. Andere peilingen brachten eerder aan het licht dat de bevolking van Mexico zich uitermate onveilig voelt als gevolg van de alomtegenwoordige criminaliteit. Als de staat niet voor de veiligheid van zijn burgers zorgt, proberen die zelf het vacuüm te vullen, oordeelt Sergio Sarmiento, een columnist van het dagblad Reforma. Het gevolg zijn volgens hem lynchpartijen en een maatschappij waar de wet van de jungle gaat heersen. (PD)