Militairen aangeklaagd voor seksuele slavernij in Guatemala
Luz Mendez (IPS)
02 november 2014
In Guatemala moeten twee militairen zich voor de rechter verantwoorden voor seksuele slavernij tijdens de burgeroorlog. Het is voor het eerst dat de Guatemalteekse justitie zich over deze mensenrechtenschendingen buigt.
Op de basis Sepur Zarco, in het noordoosten van het land, hielden militairen jarenlang inheemse vrouwen gevangen. Ze verplichtten hen tot seksuele diensten en huishoudelijk werk.
Volgens rechter Miguel Ángel Gálvez zijn er voldoende bewijzen tegen kolonel Esteelmer Reyes Girón, voormalig commandant in Sepur Zarco, en Heriberto Valdez Asij, destijds militair verantwoordelijk voor het gebied.
Seksuele slavernij
Reyes wordt aangeklaagd voor seksuele en huishoudelijke slavernij en de moord op Dominga Coc en haar twee dochters, Valdez voor seksueel geweld en gedwongen verdwijning.
Gedurende zes jaar, van 1982 tot 1988, werden inheemse vrouwen als slavinnen ingezet op de basis van Sepur Zarco. Om beurten moesten ze drie dagen huishoudelijk werk voor de soldaten doen, zonder betaling. Ze werden daarbij systematisch seksueel misbruikt.
Eerst werden hun echtgenoten, die boerenleiders waren, ontvoerd, gefolterd en gedood. Vervolgens verkrachtten militairen de vrouwen in hun eigen huis. De huizen werden in brand gestoken, de oogst werd vernietigd. Tot slot werden de vrouwen naar de militaire basis gebracht.
Lang niet erkend
Lange tijd werd dit soort mensenrechtenschendingen niet erkend in Guatemala. In de patriarchale logica droegen de misbruikte vrouwen zelf de schuld voor wat gebeurd was.
In 2009 getuigden de slachtoffers voor het eerst in een boek. Twee jaar later dienden vijftien vrouwen een klacht in bij de rechtbank. De huidige rechtszaak is daar een gevolg van.
Het is ook internationaal een belangrijk precedent. Voor het eerst vindt een juridische procedure rond seksuele slavernij tijdens een gewapend conflict plaats in het land waar de feiten zich hebben afgespeeld.
Volgens de Commissie voor Historische Opheldering was tijdens de burgeroorlog in Guatemala sprake van grootschalig en systematisch seksueel geweld tegen vrouwen door vertegenwoordigers van de overheid.