Oxfam: ‘Superrijken moeten uitstoot met 99% verminderen om klimaatramp te voorkomen’

Uit het onderzoek dat Oxfam deed in de aanloop naar de klimaattop in Belém, Brazilië (COP30), blijkt dat de superrijken, ook in België, er een koolstofrijke levensstijl op nahouden die het overblijvende koolstofbudget van de wereld opslokt – dat is de hoeveelheid CO₂ die kan worden uitgestoten zonder een klimaatramp te veroorzaken.

In het rapport, Climate Plunder: How a powerful few are locking the world into disaster, wordt berekend dat in België iemand uit de rijkste 0,1 procent gemiddeld meer dan 640 kilogram CO₂ per dag uitstoot, terwijl de armste helft van de Belgen 29 kilogram CO₂ per dag uitstoten.

Om binnen de limiet van 1,5 graden Celsius te blijven - zoals overeengekomen in het Klimaatakkoord van Parijs - zou de rijkste 0,1 % hun uitstoot per hoofd van de bevolking tegen 2030 met 99 % moeten verminderen.

Miljardairs en hun investeringen

‘De superrijken verbruiken niet alleen te veel koolstof, maar investeren ook actief in de meest vervuilende bedrijven en profiteren daarvan’, zegt Oxfam. Uit hun onderzoek blijkt immers dat de gemiddelde miljardair door zijn investeringen 1,9 miljoen ton CO₂e (CO₂-equivalent) per jaar produceert.

Bijna 60 % van de investeringen van miljardairs wordt geclassificeerd als investeringen in sectoren met een grote impact op het klimaat, zoals olie of mijnbouw. De uitstoot van de beleggingsportefeuilles van slechts 308 miljardairs is in totaal groter dan de gecombineerde uitstoot van 118 landen, stelt Oxfam.

‘De klimaatcrisis is een crisis van ongelijkheid. De rijkste individuen ter wereld financieren en profiteren van de vernietiging van het klimaat, waardoor de wereldwijde meerderheid opgezadeld blijft met de fatale gevolgen van hun ongecontroleerde macht’, zegt Amitabh Behar, directeur van Oxfam International.

Invloed op het beleid

De organisatie legt nog een vinger op een andere wonde: ‘De macht en rijkdom van superrijken hebben hen ook in staat gesteld om onrechtvaardige invloed uit te oefenen op beleidsvorming’.

Zo herinnert Oxfam eraan dat op de vorige klimaattop in Azerbeidzjan 1773 lobbyisten uit de kolen-, olie- en gassector een toegangsbadge droegen. ‘Meerdere rijke en sterk vervuilende landen, waaronder de VS, het VK, Frankrijk en Duitsland, hebben de klimaatwetgeving afgezwakt na grote donaties van anti-klimaatlobbyisten.’

Behar: ‘We moeten de greep van de superrijken op het klimaatbeleid doorbreken door hun extreme rijkdom te belasten, hun lobbyactiviteiten te verbieden en in plaats daarvan degenen die het meest door de klimaatcrisis worden getroffen, een prominente rol te geven in de besluitvorming over het klimaat.’

Oxfam geeft nog mee dat de uitstoot van de rijkste 1 procent voldoende is om tegen het einde van de eeuw naar schatting 1,3 miljoen sterfgevallen als gevolg van hitte te veroorzaken. ‘De gevolgen van de klimaatschade zullen onevenredig groot zijn voor degenen die het minst hebben bijgedragen aan de klimaatcrisis, met name mensen die in het zuidelijk halfrond wonen’, stellen de auteurs van het rapport.

COP30

In de aanloop naar COP30 roept Oxfam regeringen op om de uitstoot te verminderen en de politieke en economische macht van de superrijken te beperken door onder meer de rijkste vervuilers te laten betalen door middel van belasting op extreme rijkdom.

Verder dienen de economische en politieke invloed van de rijksten volgens Oxfam beperkt te worden door fossiele brandstofbedrijven uit te sluiten van klimaatonderhandelingen en strengere duurzaamheidsregels in te voeren voor bedrijven en financiële instellingen.