Plan-Biden legt boete op voor methaanlekken

Het klimaatplan van de Amerikaanse president Joe Biden voorziet in een boete voor olie- en gasinstallaties die methaan lekken. Experten spreken van een baanbrekend voorstel, dat de lekkage van het krachtige broeikasgas kan halveren.

Het zag er lange tijd niet goed uit voor het ambitieuze klimaatplan van Biden, maar na een plotse ommezwaai van senator Joe Manchin eerder deze week is de kans groot dat het voorstel wet zal worden. Dat betekent dat er 370 miljard dollar aan extra middelen in de strijd tegen de klimaatverandering zal worden gepompt.

Een opvallende bepaling in het plan is de “waste emissions charge”. Daardoor zullen bedrijven die olie of gas produceren, vervoeren of opslaan moeten betalen als ze methaan lekken in de atmosfeer.

Methaan is een bijzonder krachtig broeikasgas dat vaak lekt uit olie- en gaspijpleidingen. Bedrijven doen daar meestal weinig tegen omdat ze gewoonweg niet op de hoogte zijn van de lekkage of omdat ze van oordeel zijn dat ingrijpen te duur is.

Sterke reductie nodig

Maar in de voorbije jaren loopt methaan steeds meer in de kijker als broeikasgas. Een rapport van het VN-klimaatpanel vorig jaar stelt dat ‘sterke, snelle en aangehouden reducties’ in de methaanuitstoot nodig zijn, en de VS en de EU hebben 100 landen overtuigd om de ‘global methane pledge’ te onderteken op de klimaattop in Glasgow.

In 2026 zou het gaan om een boete van 1500 dollar per ton methaan dat lekt.

Volgens Brian Prest, econoom bij Resources for the Future, kan de boete - in 2026 zo’n 1500 dollar per ton - de lekkage van methaan verminderen van de huidige 1,9 % tot 0,4 à 1, %.

Of het 0,4 of 1,1% wordt, zal vooral afhangen van de nauwkeurigheid waarmee de uitstoot wordt gemeten.

Verschillende studies met satellieten, helikopters en gespecialiseerde apparatuur doen immers vermoeden dat de lekken uit olie- en gasinstallaties veel groter zijn dan de officiële schattingen door het Amerikaanse Milieuagentschap (EPA) op basis van gegevens die de bedrijven zelf hebben verschaft.

Aanvankelijk zal de boete gebaseerd zijn op de laagste schattingen door de EPA. Maar een studie in Science uit 2018 schat dat de werkelijke uitstoot ongeveer vier keer hoger ligt. Het wetsvoorstel speelt daarop in door te bepalen dat het EPA over twee jaar de richtlijn ‘in overeenstemming moet brengen met de empirische data en de totale uitstoot van methaan accuraat moet weergeven’.

De boete zal niet gelden voor onder meer veeteelt of afvalstorten.

Ondanks misleidende berichten uit Republikeinse hoek zal de boete niet gelden voor andere bronnen van methaanuitstoot, zoals de veeteelt of afvalstorten. En olie- en gasbedrijven zullen onder de regels uit kunnen komen als ze voldoen aan nieuwe EPA-richtlijnen die momenteel worden opgesteld en waarschijnlijk de installatie van bepaalde technologie zullen eisen.

6 miljard dollar

Het Congressional Budget Office schat dat de boete in de volgende tien jaar 6 miljard dollar zal opleveren, schrijft EE News. Dat geld is niet voorzien voor een bepaald doel. Senator Sheldon Whitehouse had eerder voorgesteld om het geld te gebruiken voor projecten om de kusten voor te bereiden op de klimaatverandering.

Prest schat dat de boete de productiekosten van aardgas met 3 tot 9 cent kan doen stijgen per miljoen energie-eenheden (British Thermal Unit of MMBtu) en de prijs van brandstof aan de pomp met 1 tot 7 cent. Ter vergelijking: aardgas kost nu ongeveer 770 cent per MMBtu.

Zowel Prest als Jonathan Banks, internationaal directeur Super Pollutants bij Clean Air Task Force, zeggen geen weet te hebben van eender welk ander land met een gelijkaardige boete - hoewel Noorwegen zo’n boete wel oplegt voor stikstofoxide.

‘Een boete alleen zal niet de uitstootreducties opleveren die we nodig hebben.’

Zowel de VS als Noorwegen zijn lid van het Net Zero Producers Forum voor olie- en gasproducerende landen die hun uitstoot willen verminderen. Andere leden zijn Canada, Qatar en Saoedi-Arabië.

Lees ook

Methaanuitstoot van fossiele-energiesector ligt zo’n 70 procent hoger dan gedacht

Volgens Banks kan de boete elders navolging krijgen. Maar, zegt hij ‘het is belangrijk ze te integreren met andere wetgeving. Een boete alleen zal niet de uitstootreducties opleveren die we nodig hebben’.

De nieuwe wettekst moet nog goedgekeurd worden door beide kamers in het Amerikaanse Congres en ondertekend worden door de president. Dat zal naar verwachting in de komende weken gebeuren, maar de krappe meerderheid van de Democraten maakt ze kwetsbaar voor de afwezigheid van senatoren door bijvoorbeeld ziekte of twijfelende partijgenoten zoals senator Kyrsten Sinema, die zich eerder al kritisch opstelde tegenover groene wetten.