Science-studie: 75% van de gletsjers verdwijnt als opwarming zich doorzet

Na de spectaculaire ineenstorting van een gletsjer in Zwitserland en de daaropvolgende lawine van ijs, modder en puin vorige week, werd eens te meer duidelijk dat gletsjers niet meer de stabiele massa zijn waar we ze lange tijd voor hebben gehouden.

Een recente studie in het tijdschrift Science stelt zelfs dat gletsjers nog gevoeliger zijn voor de opwarming van de aarde dan eerder werd aangenomen.

Een team van 21 wetenschappers uit tien landen gebruikte daarvoor acht verschillende gletsjermodellen om het potentiële ijsverlies te berekenen van de meer dan 200.000 gletsjers die de aarde rijk is.

Klimaatakkoord van Parijs

Volgens de auteurs zou meer dan 75 procent van de gletsjermassa verdwijnen als de wereldwijde temperatuur stijgt tot de 2,7 graden Celsius die sommige modellen nu voorspellen.

Nog volgens de studie zou het behalen van de doelstelling van het Akkoord van Parijs - om de opwarming te beperken tot anderhalve graad Celsius - 54% van de gletsjermassa kunnen redden.

‘Onze studie maakt pijnlijk duidelijk dat elke fractie van een graad telt’, zegt Harry Zekollari, universitair hoofddocent en glacioloog aan de Vrije Universiteit in Brussel (VUB), die meewerkte aan de studie.

‘De keuzes die we vandaag maken zullen eeuwenlang doorwerken en bepalen hoeveel van onze gletsjers behouden kunnen blijven.’

Volgens hoofdauteur Lilian Schuster worden gletsjers beschouwd als een goede indicator van klimaatverandering, omdat onderzoekers aan de hand van hun gedrag kunnen zien hoe het klimaat verandert.

‘Het blijkt dat de situatie voor gletsjers eigenlijk veel slechter is dan wat vandaag zichtbaar is in de bergen’, voegt Schuster daaraan toe.

Extreem gevoelig

Het effect van de stijgende temperaturen is zeer bepalend voor grote gletsjers zoals die rond Antarctica en Groenland. Maar volgens het onderzoek zijn de gletsjers die het belangrijkst zijn voor menselijke gemeenschappen zelfs nog gevoeliger. Verschillende van die gletsjers verliezen al bijna al hun ijs bij een opwarming van 2 graden Celsius.

Gekende gletsjergebieden zoals de Europese Alpen, de Rocky Mountains in het westen van de VS en Canada, en IJsland, kunnen bijna 85 tot 90% van hun ijs verliezen in vergelijking met de niveaus van 2020, als de gemiddelde temperatuur met 2 graden opwarmt.

In Scandinavië zal al het gletsjerijs verdwenen zijn als dit scenario zich doorzet, stelt de studie.

Het Hindu Kush-gebergte in de Himalaya-regio, waar gletsjers de rivierbekkens voeden waar twee miljard mensen op rekenen voor drinkwater, zou 75% van de gletsjerijs kunnen verliezen ten opzichte van 2020 als het twee graden warmer wordt.

De laatste gletsjer van Venezuela, Humboldt, verloor zijn gletsjerstatus in 2024 en de ironisch genaamde 'Oneindigheidsgletsjer' in Indonesië zal waarschijnlijk binnen de komende twee jaar volgen.

Opwarming aan banden leggen

Het rapport benadrukt opnieuw op de urgentie van de 1,5 graad Celsius-temperatuurdoelstelling en de noodzakelijke en snelle inzet om de uitstoot van CO2 aan banden te leggen.

‘Als we de opwarming van de aarde kunnen beperken, blijft er in alle regio’s wel wat gletsjerijs over, zelfs in Scandinavië’, stellen de experts.