Smeltende ijskap zet onstuitbare stijging van zeespiegel in gang

Wetenschappers van het Duitse Potsdam Institute for Climate Impact Research (PIK) combineerden recente meetgegevens in het oosten van Antarctica met geavanceerde computermodellen, en hun conclusie is verontrustend: het enorme volume ijs wordt er opgehouden door ijs boven een rotsige rand aan de kust. Als die het begeeft, schuift het hele volume onomkeerbaar richting zee. Het gevolg is een aanhoudende stijging van de zeespiegel, met in totaal 3 tot 4 meter.

Fles

‘Het Wilkes Bassin is als een fles op een helling’, zegt hoofdauteur Matthias Mengel. ‘Eens je de kurk eruit haalt, loopt ze leeg.’

De impact op de zeespiegel kan daardoor op termijn tachtig keer groter zijn dan het initiële smelten van de “kurk”, zegt medeauteur Anders Levermann. ‘Tot nog toe werd vooral West-Antarctica als onstabiel gezien, maar nu weten we dat ook de tien keer zo grote tegenhanger in het oosten risico loopt. Als de helft van het ijs in de kurk smelt, dan begint het proces. We hebben tot nog toe de stabiliteit van Oost-Antarctica overschat.’

Het zou volgens de studie vijf- tot tienduizend jaar duren om de hele ijsmassa in de zee te laten smelten. Maar eens het proces in gang is gezet, blijft het doorgaan tot het hele bassin geleegd is, zelfs al kan de opwarming van de aarde teruggedraaid worden. ‘Dat is de onderliggende conclusie’, zegt Mengel. ‘Door meer en meer broeikasgassen uit te stoten, kunnen we processen in gang zetten die we in de toekomst mogelijk niet meer kunnen stoppen.’