Speciale commissie tax rulings goedgekeurd in Europees parlement

De speciale commissie zal in eerste instantie de praktijk van de tax rulings en vergelijkbare nationale maatregelen (zoals bijvoorbeeld de vroegere coördinatiecentra in België) bestuderen. Ze zal meer bepaald onderzoeken of de Europese Commissie vanaf 1991 het nodige heeft gedaan: heeft ze met andere woorden consistent onderzocht of tax rulings en andere vergelijkbare maatregelen geen vorm van ongeoorloofde staatshulp waren die de competitie verstoorden?

Oneerlijke concurrentie via ongeoorloofde staatshulp – de artikels 107 en 108 van het Europees Verdrag - is immers de lens door de welke de EU naar tax rulings en vergelijkbare maatregelen kijkt en er ook kan op ingrijpen.

Het parlement heeft de speciale commissie met een brede meerderheid goedgekeurd: 612 stemmen voor, 19 tegen en 23 onthoudingen. De speciale commissie heeft 45 leden en krijgt zes maanden de tijd om haar werk te doen. De belangrijkste posities worden verdeeld onder de verschillende fracties. Het voorzitterschap gaat naar de Europese Volkspartij (de christendemocraten en de grootste fractie) terwijl de groenen en de conservatieven elk een ondervoorzitter krijgen. De socialisten en democraten, en de liberalen zullen de rapportage doen.

De groenen zijn al bij al tevreden dat de commissie het mandaat krijgt dat ze zelf hadden voorgesteld.

De groenen die maandenlang vochten voor een onderzoekscommissie zijn al bij al tevreden omdat de commissie het mandaat krijgt dat ze zelf hadden voorgesteld voor de onderzoekscommissie. Ze vaardigen onder meer hun fractievoorzitter, de Belg Philippe Lamberts, af. Toch wordt niet hij maar Eva Joly ondervoorzitter van de speciale commissie. Lamberts: ‘Begrijp dit niet verkeerd. Ik ga ervoor. Het is uitzonderlijk dat een fractievoorzitter zich engageert in zo’n commissie, normaal blijft hij in de plenaire. Ik zal wellicht schaduwrapporteur zijn: dat wil zeggen dat ik namens mijn fractie amendementen op het rapport zal voorstellen. Dat is even belangrijk als ondervoorzitter zijn, wat veeleer een ceremoniële functie is. Geloof me: we zullen dit interessant maken.’

Lamberts blijft dit wel de tweede beste optie vinden, na de onderzoekscommissie. ‘Dit is tussen de initiatiefrapporten die de drie grote fracties eerst voorstelden, en de onderzoekscommissie die wij voorstelden.’

De liberale fractie en meer bepaald fractieleider Guy Verhofstadt,  ergert zich aan de inschatting die de groenen van deze speciale commissie maken. ‘Het voordeel van een speciale commissie is dat ze – anders dan een onderzoekscommissie – wel zaken mag onderzoeken die een onderzoeksrechter of andere (nationale of Europese) onderzoeken of commissies al behandelen. Dat staat zwart op wit in het verdrag.’ Lamberts is het daar grondig mee oneens: ‘Een onderzoekscommissie blijft een krachtiger instrument. Ze kan veel makkelijker nationale documenten opvragen.’

Snel op zoek naar 1000 miljard

De socialisten zijn tevreden met deze tussenoplossing. Zegt Jan De Zutter, woordvoerder van Kathleen Van Brempt: ‘Dit is vergelijkbaar met de speciale commissie die de CIA-vluchten in de EU onderzocht. Wij wilden  aanvankelijk geen onderzoekscommissie omdat we snel wetgevend werk wilden verrichten. Uit een eigen studie blijkt immers de gigantische omvang van belastingfraude en –ontwijking: niet minder duizend miljard euro per jaar. Daar willen we snel iets aan doen. Om uit de impasse te geraken, heeft onze fractieleider Gianni Pittella deze speciale commissie voorgesteld.’ De franstalige socialist Hugues Bayet is de tweede Belg die in de commissie zetelt.