“Tamils zitten gevangen in detentiekampen en moeten vrijgelaten worden”
Joke Droeshout
08 mei 2010
Op 16 mei 2009 versloeg het regeringsleger van Sri Lanka de Tamiltijgers. De problemen in het land zijn daarmee echter niet van de baan. De Tamilbevolking wordt in het noordoosten van het land vastgehouden in detentiekampen, die te wensen overlaten. MO* sprak met Thanabalasingam Uthanasenan, de internationale coördinator van de Tamil Solidarity Campaign.
Wat doet Tamil Solidarity Campaign?
Thanabalasingam Uthanasenan: Tamil Solidarity wil dat de oorlog tegen de Tamils stopt. Het leger moet de detentiekampen sluiten, ze moeten zich terugtrekken uit de Tamilgebieden en de Tamils horen democratische rechten te krijgen.
De campagne van Tamil Solidarity werd in India opgericht na het brutale oorlogsoffensief van de Sri Lankaanse regering tegen de LTTE of The Liberation Tigers of Tamil Eelam. Verschillende activisten zijn toen samengekomen om een campagne op te starten tegen de ondemocratisch regering. LTTE hebben dertig jaar lang gevochten voor de onafhankelijkheid van de Tamils in het noordoosten van Sri Lanka.
Hoe komt het dat de Tamils in detentiekampen zitten?
De LTTE heeft jaren controle gehad over de regio waar de Tamils wonen. Tijdens de oorlog vorig jaar omsingelde de Sri Lankaanse regering heel het gebied. De meerderheid van de LTTE-leiders werden vermoord en de lokale bevolking mocht het gebied niet verlaten. Iedereen werd in detentiekampen gestopt, ook kinderen, vrouwen en oude mensen.
Dat Tamils worden niet fatsoenlijk behandeld. Het gebied werd verdeeld in verschillende kampen. Door internationale druk werden sommige mensen in de kampen vrijgelaten. Zij wonen nu in een overgangskamp waar de situatie niet veel beter is.
De regering zegt dat rond de kampen landmijnen liggen en waarschuwt dat de Tamils beter blijven waar ze zijn. Op die manier worden ze verhinderd de buitenwereld te vertellen wat er allemaal gebeurt. Het is een poging om de oorlogsmisdaden te verbergen. Tijdens de massamoorden stierven soms duizenden mensen op één dag, het was een echte genocide.
In welke situatie bevinden de Tamils zich momenteel?
Dertig jaar geleden waren de leefomstandigheden veel beter dan nu. De mensen moeten in de detentiekampen in tenten slapen en er is amper water en voedsel. De oorlog was afschuwelijk, velen hebben een trauma opgelopen en hebben medische hulp nodig. Kinderen verloren hun ouders en er zijn geen huizen of andere faciliteiten.
Het voorbije regenseizoen bracht grote problemen met zich mee. Via een campagne hebben we gepleit voor meer kampen want als er een overstroming is zullen de mensen verdrinken. De regering doet helemaal geen moeite voor deze mensen. De tenten waarin ze leven komen niet eens van de overheid maar van de bevolking zelf. De regering beloofde alles opnieuw op te bouwen, maar daar hebben we nog niets van gemerkt.
Vooral het voedseltekort is een groot probleem. De ngo’s mogen wel voedsel overbrengen, maar mogen zelf de kampen niet betreden. De Tamils worden in de kampen echt als dieren behandeld.
Hoeveel mensen zitten opgesloten in de kampen?
In de detentiekampen zitten minstens 100.000 Tamils. President Rajapaksa zegt wel dat iedereen binnenkort wordt vrijgelaten en dat ze een huis krijgen, maar er is een grote politieke druk die dat verhindert.
De Tamils in de kampen zoeken zoveel mogelijk geld bijeen om de militairen om te kopen zodat ze het gebied kunnen verlaten. In het begin werden ongeveer 250.000 mensen vastgehouden, ze hebben dus al een groot deel vrijgelaten. De mensen die nu nog steeds vastzitten in de detentiekampen hebben niet genoeg geld om zichzelf te bevrijden. Het zijn eigenlijk open gevangenissen.
Dankzij de voorbije verkiezingen is de situatie wel een beetje verbeterd. Vroeger mocht niemand de kampen verlaten, dat is nu veranderd. De mensen mogen wel uit de kampen gaan, maar ze moeten terug zijn voor de avond valt. Na de oorlog werden families verdeeld over verschillende kampen en nu kunnen ze elkaar eindelijk bezoeken.
Wil dat zeggen dat de verkiezingen in 2010 positief waren voor de Tamils?
Eerlijk gezegd zijn verkiezingen in Sri Lanka nooit een goed teken, voor niemand. Normaal komt tachtig procent van de mensen stemmen in Sri Lanka, terwijl dat getal dit jaar maar vijftig tot vijfenvijftig procent bedroeg. Dat is een van de laagste opkomsten in de geschiedenis.
In de Tamilgebieden kwam slechts 32 procent stemmen, wat zeer laag is. De vrije meningsuiting van de Tamils wordt al jaren onderdrukt. Deze mensen leven in een klein gebied dat constant wordt gebombardeerd. Ze worden niet correct behandeld.
Hoe komt het dat deze bevolkingsgroep wordt geviseerd door de regering? Is het omdat ze een etnische minderheid zijn?
Inderdaad, de Tamils vormen een grote minderheid in het land. Vroeger vertegenwoordigden zij meer dan dertig procent van de bevolking. Tot 1948 was het gebied een kolonie van het Verenigd Koninkrijk maar sinds de onafhankelijkheid is de minderheid niet langer veilig.
Nu is slechts tien tot vijftien procent van de bevolking Tamil, de helft van vroeger. Velen zijn het land ontvlucht of zijn gestorven. De meerderheid vlucht naar India, anderen trekken naar China, Australië, Engeland, Frankrijk, Canada en andere landen.
Eigenlijk kan je Sri Lanka vergelijken met België, het land is ook verdeeld door een taalgrens. De minderheden voelden zich sterk benadeeld toen de regering in Sri Lanka één taal wou invoeren, wat uiteraard niet de taal van de Tamils was. Dit zorgde voor problemen bij de Tamilbevolking die onder andere geen werk meer konden vinden omdat ze de juiste taal niet spraken. Ze konden geen normaal leven leiden en hun rechten werden geschonden.
Wat is de positie van India in het hele verhaal?
In 1987 kwam het Indiase leger Sri Lanka binnen om samen met de regering tegen de Tamiltijgers te vechten. India zag de Tijgers als een bedreiging om met de Sri Lankaanse regering een akkoord te bereiken. De interesse van India is puur economisch, Sri Lanka kan in het land voor ontwikkeling zorgen.
Niet alleen India is geïnteresseerd, ook China, Pakistan en Iran investeren nu al een hoop geld in de Sri Lankaanse regering. De ontwikkeling van ons land of het welzijn van de mensen is niet belangrijk voor die landen, ze willen er gewoon geld aan verdienen. Pakistan, India en China gaven trouwens niet enkel economische steun, maar leverden tijdens de oorlog ook wapens aan Sri Lanka.
Krijgen de Tamils in de kampen dan geen steun van die landen?
Het is schokkend, maar het antwoord is nee. Niemand is bereid om de mensen in de kampen te helpen. Zelfs tijdens de oorlog kwam geen hulp. Duizenden Tamils hebben hiertegen geprotesteerd.
Iedereen weet wat er in is Sri Lanka gebeurt, maar niemand deed iets tegen de genocide. Landen zoals China, India en het Verenigd Koninkrijk helpen de regering in plaats van de Tamils te bevrijden en te beschermen.
Wat wil de Tamilbevolking, een onafhankelijke staat?
In de jaren zeventig waren er grote opstanden tegen de Sri Lankaanse regering, toen streefden de Tamils naar een onafhankelijke staat. Ze wilden de maatschappij verbeteren en transformeren tot een socialistische federatie. Na die brutale oorlog is veel veranderd en is onafhankelijkheid niet langer een prioriteit.
Nu eisen ze eerst en vooral dat hun rechten worden gerespecteerd en ze willen een plaats om te leven, dan hebben ze geen onafhankelijke staat meer nodig en kunnen ze verder in vrede leven. De leefomstandigheden van de jaren zeventig zijn nu ver weg. Het is een complexe zaak. Als je nu een referendum zou houden in de Tamilgebieden zullen ze geen onafhankelijkheid meer willen omdat ze bang zijn dat dan een nieuwe oorlog uitbreekt.
De Tamiltijgers vochten voor een onafhankelijke staat voor hun bevolking, maar nu zitten de Tamils vast in detentiekampen. Hebben ze dan niet meer kwaad dan goed gedaan voor deze mensen?
Ja dat is inderdaad waar. Toen de Tamiltijgers in het begin protest uitbrachten tegen de regering werden zij gesteund door de Tamilbevolking, ze zagen de Tamiltijgers als hun bevrijders en als mensenrechtenstrijders.
Maar de aanpak van de Tijgers werd steeds agressiever, hun perspectief veranderde doorheen de jaren. Het is eerder een militaire organisatie geworden die geen rekening meer hield met de Tamilbevolking. De strijd voor een onafhankelijke staat is veel te brutaal geëindigd.
Langs de andere kant is er nu niemand meer die de bevolking kan vertegenwoordigen, niemand vecht nog voor hen. De woede en de drang naar onafhankelijkheid is er nog steeds maar de Tamils zijn blij dat de oorlog voorbij is. Iedereen van de Tamilbevolking heeft reeds te maken gehad met de brutaliteit van de regering, dat willen ze niet nog eens meemaken.
Hoe denk je dat de Tamils zich kunnen redden in de toekomst?
Zolang de Tamils worden aangevallen zullen ze terugvechten, daarover is geen twijfel mogelijk. Ze leerden wel één belangrijke les. Geen enkel land zal hen helpen, ze zullen het alleen moeten doen. De meeste landen zijn kapitalistisch en hebben er geen profijt bij als ze de Tamils helpen. Maar het land zal zich na een tijd wel ontwikkelen en hopelijk een beter leven schenken aan de Tamils.